Akkoord over ontmanteling Libisch kernprogram
Na weken steggelen zijn de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) het maandag eens geworden over een taakverdeling bij de ontmanteling van het kernwapenprogramma van Libië.
Volgens het akkoord zal het IAEA de omvang en de inhoud van het programma in kaart brengen, waarna Amerikaanse en Britse experts erop zullen toezien dat verdachte materialen uit het Noord-Afrikaanse land worden weggehaald. IAEA-directeur Mohamed al-Baradei maakte dit in Wenen bekend na overleg met de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken John Bolton en de Britse kernwapenexpert William Ehrman.
Na de aankondiging vorige maand van de Libische leider Muammar Gaddafi dat zijn land afstand deed van massavernietigingswapens kregen de Amerikanen en de Britten ruzie met het IAEA over wie de leiding zou krijgen bij de ontmanteling van het Libische kernwapenprogramma. Het IAEA, de nucleaire waakhond van de Verenigde Naties, beschouwt zichzelf als de aangewezen instantie, maar de Amerikanen en de Britten eisten die rol voor zichzelf op omdat zij de intensieve onderhandelingen hadden gevoerd die aan de beslissing van Gaddafi voorafgingen. Het conflict werd nog verder verscherpt toen al-Baradei na een bezoek aan Libië stelde dat het land nog bij lange na niet aan het bouwen van een kernwapen toe was, terwijl de Amerikanen en de Britten beweerden dat Libië daarmee veel verder was gevorderd dan het IAEA besefte.
Met de overeenkomst van maandag is het geschil bijgelegd. „Het was een zeer productieve vergadering. Ik denk dat wij ten aanzien van dit zeer belangrijke project met het IAEA op één lijn zitten”, zei Bolton. Ook al-Baradei sprak van een constructieve bijeenkomst. Hij zei dat het IAEA verantwoordelijk is voor de verificatie, terwijl de logistieke hulp van de Amerikanen en de Britten nodig is om spullen te verwijderen.
Volgens diplomaten hebben beide partijen concessies gedaan, maar zijn niet alle geschillen opgelost. „De Amerikanen voelen er niets voor om hun handen te laten binden”, zei een van hen. Hij zei dat het IAEA weliswaar het mandaat heeft om de staat van het Libische wapenprogramma te verifiëren, maar dat de Amerikanen en de Britten in wezen hun eigen inspecties zullen uitvoeren.
Libië heeft toegezegd een protocol te ondertekenen dat verrassingsinspecties door het IAEA mogelijk maakt.