Raymond Gruaz, die het gebied in het kanton Vaud als zijn broekzak kent, kan tevreden zijn. Afgelopen zaterdag waren, ondanks het regenachtige weer, bijna 200 belangstellenden aanwezig bij de ingebruikname van het pad dat hij had uitgestippeld. „We lopen vandaag maar een klein stukje, tussen Romainmôtier en Yverdon aan het Meer van Neuchâtel.”

Enkele weken daarvoor had de 70-jarige ‘wegbereider’ de bestuursleden van vereniging De Vrienden van het Pad ”In de voetsporen van de Hugenoten en Waldenzen” meegenomen op het hele traject vanaf Morges tot aan het Meer van Neuchâtel. Een prachtige wandeling door golvend, voornamelijk agrarisch gebied met weidse uitzichten – 
die wel drie dagen sportieve inspanning vergt.

Gruaz blijkt ook veel te weten van de lokale geschiedenis en de lotgevallen van de vluchtelingen. „Je moet met zo veel mogelijk zekerheid hun vluchtwegen achterhalen. Daarom kostte het uitstippelen van dit pad me meer dan een jaar tijd.”

Borstbeeld

In Orbe aangekomen, wijst hij op het borstbeeld van de daar geboren reformator Pierre Viret. Verderop komt het kleine plaatsje L’Isle in zicht, met een trots kasteel, ooit gebouwd door Charles de Chandieu. Gruaz: „Deze militair –zijn ouders waren hugenoten– diende succesvol als hoge officier in het leger van koning Lodewijk XIV. Minder bekend is dat hij, toen er na de herroeping van het Edict van Nantes in 1685 een grote vluchtelingenstroom op gang kwam, in het geheim regelde dat de hugenoten veilig aankwamen in het protestantse Zwitserland. Dwars door de hoge Jura trekkend, zagen ze dan over de grens de torenspits van de middeleeuwse abijkerk van Romainmôtier, waar ze zich voorlopig veilig wisten.”

Gruaz ervoer dat de verkenning van de vluchtroute „je de ogen opent voor deze bewogen geschiedenis. Maar dit pad is ook een eerbetoon aan deze geloofsvluchtelingen.”

Wachtlijst

Het 400 kilometer lange Zwitserse tracé van het Hugenoten- en Waldenzenpad (dat begint in het Zuid-Franse Le Poët Laval en loopt tot het Duitse Bad Karlshafen) zou dit jaar worden voltooid, volgens de planning van de stichting VIA–Auf den Spuren der Hugenotten und der Waldenser in der Schweiz. Maar afgezien van het –tijdrovende– vaststellen van het traject vanaf de Franse grens bij Genève tot aan Schaffhausen, is nog niet de helft daarvan gerealiseerd.

Een van de moeilijkheden was dat de wandelpadenorganisatie Swissrando praktisch het monopolie heeft over de ontwikkeling van het Zwitserse netwerk van wandelpaden. Zij stond aanvankelijk niet toe dat VIA eigen wegmarkeringen aanbrengt.

Intussen is de samenwerking tussen VIA en Swissrando echter veel beter geworden, weet Johannes Melsen, coördinator van het Franse deel van het Europese pad. „Maar de Zwitserse overheid ligt nog dwars. Zij wil om budgettaire redenen de acht uitgekozen wandelprojecten niet uitbreiden. Voorlopig staan de plannen van VIA bij de overheid op de wachtlijst, en maken ze alleen kans als VIA zelf de routemarkering verzorgt, met de daarbij behorende etappebeschrijving.”

Zo hoopt VIA met ondersteuning van regionale comités –zoals die in kanton Vaud–, uiterlijk in 2017 de eindstreep te halen. VIA-voorzitter Martin Chevallaz is ervan overtuigd dat dan ook het Zwitserse deel van dit Europese langeafstandswandelpad een bewustwordingsproces op gang brengt. „Het is toch mooi als mensen zouden ontdekken dat de hugenoten en de waldenzen in Zwitserland een bijzondere cultuurhistorische erfenis hebben nagelaten. Onze route wil bovendien een symbool zijn van geloofs- en gewetensvrijheid.”

www.stiftung-via.ch/

www.surlespasdeshuguenots.eu/

Lees ook:

Hugenotensporen in Zwitsers kanton Aargau (Reformatorisch Dagblad, 15-10-2013)

Over de vluchtroute van de hugenoten (Reformatorisch Dagblad, 29-06-2013)

Hugenotenvlucht door Zwitserland (Reformatorisch Dagblad, 15-06-2012)

In de voetsporen van een geloofsvluchteling (Reformatorisch Dagblad, 29-06-2010)

Hugenotensporen in Duitsland (Terdege, 31-10-2007)