De voedselafdruk is een initiatief van het Voedingscentrum. Uitgangspunt is dat de aarde in principe groot genoeg is om alle wereldbewoners te voeden. Omgerekend heeft ieder mens daarvoor 0,9 hectare grond tot zijn beschikking. Probleem is alleen dat er voor het eetgedrag van een gemiddelde Nederlander 2,1 hectare nodig is – dat heet de voedselafdruk.

Met een eenvoudig testje kun je uitrekenen wat je voedselafdruk is. Invullen kost een paar minuten. En ook voor iemand die met 1,3 hectare niet al te hoog scoort, zijn er verbeterpunten te bedenken.

Vlees en vis. Minder vlees of vis eten heeft grote gevolgen voor de voedselafdruk. Als je van dagelijks gemiddeld 140 gram vlees en twee keer in de week vis (200 gram) overstapt naar helemaal geen vlees of vis, scheelt dat 0,5 hectare.

Dat heeft niet alleen te maken met het voer dat dieren nodig hebben, en dat ergens verbouwd moet worden, maar ook met watergebruik. Minderen kan door kleinere porties of door vlees (of vis) eens te vervangen door noten of peulvruchten.

Voedselkilometers. Dagelijks met de auto boodschappen doen: dat kost veel energie. Wie binnen 5 kilometer van supermarkt of winkels woont, kan beter gaan fietsen of lopen. Dat is gezond, en het drukt de voedselafdruk. Als de afstand te ver of de hoeveelheid de inhoud van een paar fietstassen te boven gaat: streef er dan naar om maximaal één keer per week met de auto boodschappen te doen.

Uit het seizoen en uit de buurt. Zo veel mogelijk groenten en fruit uit het seizoen eten: vroeger vanzelfsprekend, nu vanwege het overvloedige aanbod niet meer nodig. Maar toch nog altijd een effectieve manier om je voedselafdruk te verkleinen. Zeker als je er ook nog op let dat voedsel uit de buurt komt. Dat betekent: uit Nederland of directe omgeving. Wie het hele jaar door exotische producten eet, heeft een 0,2 hectare grotere voedsel­afdruk dan iemand die zich beperkt tot seizoensproducten uit de regio.

Op een laag pitje. Hoe je kookt, heeft gevolgen voor de voedselafdruk. Gas scoort het gunstigst. Ook gunstig voor je voedselafdruk: weinig water gebruiken en het deksel op de pan doen.

Verrassend is het advies om bij het koken op het vetgebruik te letten. In het geval van olie niet meer dan één eetlepel per persoon. Dit omdat de productie van olie erg veel water kost.

(Niet) weggooien. Koop niet te veel voedsel, maak geen te grote maaltijden klaar. En wees kritisch op verpakte producten.

Water drinken. Liefst water uit de kraan of thee: dat heeft het minste effect op je voedselafdruk. Het waterverbruik voor koffie 
–inclusief productie– is tien keer zo hoog als voor thee. Het kost meer water om wijn dan om bier te maken.

Minder kaas eten. Kaas zorgt voor een hoge voedselafdruk. Daarop besparen zet dus gelijk zoden aan de dijk. Eet niet meer dan 30 gram per dag, adviseert het Voedings­centrum. Dat zijn ongeveer twee plakjes. De vraag is wel waar de andere boterhammen mee belegd moeten worden. Gebruik sowieso niet te veel zuivel. Maximaal twee glazen per dag. Of een beker karnemelk en een schaaltje yoghurt.

www.voedselafdruk.nl

Wereldvoedseldag

In hoeverre paste u uw eetgewoonten aan vanwege de wereldvoedselproblematiek? Twee lezersreacties naar aanleiding van deze oproep in Pluspunt van zaterdag.

Oneerlijk verdeeld

„Op deze aarde is voldoende voedsel om alle bewoners te voeden; een groot probleem is echter dat het beschikbare eten zeer oneerlijk verdeeld wordt. Ik koop het liefst biologisch, en zo mogelijk fairtradevoedsel; voor eerlijke producten betaal ik graag iets meer. Een dominee verwoordde dit eens mooi in een preek over Abraham en Lot, zij moesten vanwege twist tussen hun herders uit elkaar gaan. Een dilemma tussen de koopman en God: kiezen we voor God of voor het geld? Als het gaat om de eerlijke verdeling van voedsel geloof ik echter dat we allereerst naar onze (oftewel: de Europese) productie en consumptie van vlees moeten kijken. (…) Ik ben veganist geworden, ik eet plantaardig. Ik ben ervan overtuigd dat naarmate er meer mensen veganist worden of de consumptie van dierlijke eiwitten minderen, de verdeling van voedsel eerlijker wordt! Volg het dieet uit Genesis 1:29, kies voor plantaardig voedsel dat voedt.”

Gijsbert van Gils, Langstraat

Rentmeesterschap

„Wij eten allang weinig vlees, en zeker kiloknallers komen bij ons niet in huis. Als we vlees eten, proberen we zo veel mogelijk biologisch of scharrelvlees te kopen. Vleeswaren gebruiken we nauwelijks. We kopen fairtradekoffie en -bananen. Ook letten we erop dat de chocola eerlijk is.

Groenten en aardappelen komen gedeeltelijk uit onze eigen tuin. Zijn die op, dan kijken we altijd of de groente in de supermarkt uit Nederland komt en halen we aardappelen, uien en appels/peren bij een teler bij ons in het dorp. Zuivelproducten zijn bij ons zo veel mogelijk biologisch. Verder zijn we ook met andere duurzame dingen bezig. Het heeft niet met dit onderwerp te maken, maar wij hebben zonnepanelen en energiezuinige gloeilampen. Al veel lampen zijn vervangen door led­lampen. Zomaar een greep uit de zaken waar wij mee bezig zijn om zo, al kan het altijd nog beter, aan de opdracht van het rentmeesterschap gestalte te geven.”

Fam. Voets, Kapelle