Open debat achter gesloten deuren Vaticaan
VATICAANSTAD. De bisschoppensynode van de Rooms-Katholieke Kerk zit er voor de helft op. Wat de uitkomst zal zijn van de besprekingen over omstreden kwesties als anticonceptie, homoseksualiteit en echtscheiding, is nog lang niet duidelijk. De bijna 200 geestelijken in het Vaticaan voeren een open gesprek, maar wel achter gesloten deuren.
De bisschoppen hoeven niet bang te zijn om hun mening over heikele onderwerpen als familieproblemen, echtscheiding en homoseksualiteit te geven. Paus Franciscus riep maandag de deelnemers aan het beraad op zich duidelijk over deze zaken uit te spreken – ook als ze met hem van mening verschillen. Daarmee maakte de kerkleider de weg vrij voor een open debat, met als inzet de kerkelijke leer over het gezin.
De pauselijke oproep was wel nodig. In de aanloop naar de bijeenkomst in Rome gooiden conservatieven en progressieven binnen de kerk stevig met modder. Of rooms-katholieken die scheiden en hertrouwen deel mogen nemen aan de eucharistie, was bijvoorbeeld aanleiding voor een verhit debat. Veel behoudende rooms-katholieken willen dat de synode de bestaande kerkleer bevestigt, terwijl anderen juist hopen dat het debat de aanzet is tot hervormingen.
In een poging een open sfeer te bevorderen, mag er weinig naar buiten worden gebracht over de beraadslagingen. Het Vaticaan besloot geen geschreven samenvattingen te publiceren van de uitlatingen van bisschoppen tijdens de twee weken durende synode. Journalisten uitten kritiek op de beslissing, omdat ze op die manier geen goed verslag van de gesprekken kunnen doen.
De media kregen donderdag steun van kardinaal Gerhard Müller. Die vindt dat het Vaticaan de uitspraken van bisschoppen moet publiceren. Müller zei tegenover een van de twee rooms-katholieke omroepen die in de synodehal aanwezig mogen zijn dat de toespraken moeten worden vrijgegeven. „Alle christenen hebben het recht om op de hoogte gebracht te worden van de inmenging van hun bisschoppen”, zei hij.
Het Vaticaan komt iedere dag met briefings waarin het debat wordt samengevat, zonder daarbij te vermelden wie welke uitspraken heeft gedaan.
De Franse krant La Croix wist vrijdag in ieder geval te melden dat de debatten er „gepassioneerd” aan toegaan. Er zouden zich twee kampen aftekenen tijdens de debatten over mensen die ongehuwd samenleven of na een echtscheiding zijn hertrouwd. De ene groep is bang dat aanpassingen de morele leer van de kerk zullen ondergraven, terwijl de tweede groep pleit voor meer barmhartigheid en pastorale betrokkenheid.
La Croix merkt verder op dat het thema homoseksualiteit nauwelijks aan de orde lijkt te komen. Dat zou te maken hebben met het feit dat de meerderheid van de synodevaders het vanzelfsprekend vindt dat homoseksuelen niet gediscrimineerd mogen worden, terwijl er anderzijds weinig animo bestaat om de kerkelijke leer zelf te herzien.
De bisschoppen krijgen vandaag en morgen tijd voor rust en overdenking. En maandag gaat het gesprek weer verder, voornamelijk in kleinere groepen.
Zie ook:
RKK bespreekt hete hangijzers, Reformatorisch Dagblad (4 oktober 2014)
