Eind september kwam de Duitse Raad voor Ethiek met een advies aan de Bondsdag om een seksuele relatie met wederzijds goedvinden tussen broer en zus in de toekomst niet langer strafbaar te stellen. Een meerderheid van de 26 leden tellende raad is van mening dat het strafrecht „niet het juiste middel is om een maatschappelijk taboe in stand te houden.” Het strafrecht heeft „niet als taak om op het gebied van geslachtsverkeer mondige burgers morele normen of grenzen te stellen.” Het zou alleen gaan om situaties waarin broer en zus niet gezamenlijk opgroeien en elkaar op volwassen leeftijd leren kennen.

Dit voorstel roept nogal wat weerstand op bij het gezond verstand. Toch komt het voorstel niet onverwachts. De redenering verloopt langs precies dezelfde lijnen die lobbyisten al veel langer volgen met betrekking tot de seksuele ethiek. Telkens gaat het om het opheffen en nivelleren van bestaande verschillen. Taboes en grenzen staan volgens deze gedachtegang zelfbeschikking en autonomie in de weg. Het zijn lastige hindernissen die persoonlijk geluk in de weg staan. Onder het voorwendsel van tolerantie worden zo beproefde taboes steeds meer vrijgegeven aan morele piraterij.

Taboes zijn er opdat het menselijk schip niet te hoog op het water ligt en voldoende diepgang heeft om stabiel koers te kunnen houden. Ze zijn nu dus echter mikpunt van de armada van zelfbeschikkende individuen. En op de kanonnen staat: ”De enkeling moet tot zijn recht komen!”, ”Ook verboden liefde is liefde!”, ”Liefde kan nooit verkeerd zijn!”

Goedvinden

Oppervlakkig bezien gaat het in dit debat, zoals zo vaak de laatste jaren, om een poging om de sfeer van intieme en persoonlijke relaties uit het strafrecht weg te halen. Maar onder die oppervlakte wordt intussen het gebinte van huwelijk en gezin gerelativeerd tot een willekeurige constructie, en zo fundamenteel ter discussie gesteld. Het gezin als een tegen de seksuele ‘jacht’ beschermde zone voor kinderen en jongeren staat op de tocht.

De Raad voor Ethiek zal tegenwerpen dat ze alleen de seksuele omgang met wederzijdse toestemming van meerderjarigen op het oog heeft. Het goedvinden krijgt een beslissend gewicht. Waarom zou je niet met je zus in de koffer mogen duiken, als je het allebei in alle nuchterheid met elkaar eens bent en bovendien dus gek op elkaar? Wie heeft dan het recht om dat te verbieden?

Als goedvinden en vrijwilligheid echter tot een geldig criterium gaan worden, dan kun je in het geheel niet meer onderscheiden. Dan moeten we niet alleen ook polygamie wettelijk toestaan, maar kunnen we ook niets meer zeggen van iemand als de kannibaal van Rotenburg, die zijn slachtoffer doodde en opat met diens toestemming.

Vrede

In de klassieke, tot nu toe universele opvatting geldt het zogeheten exogamieprincipe. Dat wil zeggen, dat je altijd buiten je eigen gezin van herkomst moet trouwen en kinderen krijgen. Dit principe waarborgt niet alleen de gezonde variëteit van de genenpool, maar bevordert ook de bereidheid om je existentieel met vreemden te verbinden.

Dat laatste geeft het gezin een diepe, politieke dimensie. Het opnemen van de vreemdeling in het eigen nageslacht garandeert niet alleen het voortbestaan van het menselijk geslacht, maar ook de onderlinge vrede. Door het legaliseren van vormen van incest wordt die dimensie uiteindelijk uitgerangeerd.

De 26 leden van de Raad voor de Ethiek worden voor de helft voorgedragen door de Bondsdag (het parlement) en voor de andere helft door de bondsregering (kabinet). Het verlies van deze politieke dimensie zou de raad daarom des te meer te denken moeten geven.

De auteur is filosoof en directeur van uitgeverij Fontis. Dit artikel is een vertaling van een Duits commentaar van zijn hand voor de kerkelijke nieuwsdienst Idea.