De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell vertelde de aanwezigen vrijdag dat de VS niet alleen alles willen doen om het internationale terrorisme te bestrijden, maar ook de armoede en de hopeloosheid die ten grondslag liggen aan de woede van de terroristen. „We moeten ervoor zorgen (…) dat we ook hoop terugbrengen in de harten van de mensen”, zei Powell. „We moeten mensen die in de richting van het terrorisme gaan, laten zien dat er een betere weg is.”

Het forum, dat door velen wordt beschouwd als een onderonsje van de rijken en machtigen uit de westerse wereld en dat daarom een doelwit is van radicale antiglobalisten, heeft voor het eerst niet plaats in het Zwitserse Davos. Dit jaar werd voor Manhattan in New York gekozen om solidariteit te betuigen met de door terrorisme getroffen wijk - en ook een beetje om het Forum een minder elitair imago te geven.

Om gewelddadige protesten te voorkomen, die bijna alle recente internationale economische bijeenkomsten hebben verstoord, waren bij het Waldorf-Astoria-hotel waar de bijeenkomst plaatsheeft meer dan 4000 politieagenten paraat. Maar de paar demonstraties die werden gehouden verliepen vreedzaam. Slechts acht personen werden aangehouden - zeven omdat zij probeerden spandoeken op te hangen op een dak en boven een snelweg en één wegens het bekladden van een deur. Actiegroepen zeiden te verwachten dat de komende vier dagen die het forum nog duurt even rustig zullen verlopen.

Het forum werd geopend met een discussie over de economische toestand sinds 11 september. Economen voorspelden dat de Amerikaanse economie tegen het eind van het jaar weer van de klap hersteld zal zijn en dat de Europese economie snel zal volgen. Alleen Japan, dat al tien jaar in de lappenmand zit, toont volgens deskundigen nog geen tekenen van verbetering.

In een paneldiscussie over veiligheid betoogden sprekers dat terrorisme het beste kan worden bestreden door zwakke economieën te helpen en de middenklasse in deze landen te versterken. Zij hielden de Amerikaanse regering voor dat geweld niets oplost en waarschuwden dat deze met aanvallen op andere landen dan Afghanistan de goede relatie met haar bondgenoten op het spel zou zetten. „Als je Saddam Hussein afzet komt er ergens anders een andere Saddam Hussein”, zei Christoph Bertram, directeur van het Duits Instituut voor Internationale Zaken en Veiligheid.

Onder de meer dan 2700 deelnemers aan het forum, die uit 106 landen komen, zijn dertig staatshoofden, 100 ministers en 74 ambassadeurs. De Amerikaanse president George Bush doet niet mee, maar heeft zijn ministers Colin Powell van Buitenlandse Zaken en Paul O’Neill van Financiën afgevaardigd. Vrijdagmiddag sprak de Duitse bondskanselier Gerhard Schröder het forum toe.

Powell wil de aanwezigheid van wereldleiders in New York aangrijpen om hun steun te vragen voor het Amerikaanse antiterrorismebeleid. Bush zei deze week in zijn State of the Union dat hij Noord-Korea, Iran en Irak beschouwt als gevaarlijke landen met terroristische bondgenoten, en zoekt steun voor die visie. Powell zal ook met leiders uit het Midden-Oosten spreken over het geweld in Israël en de Palestijnse gebieden.