Weisglas tegen afsplitsingen
Voorzitter Weisglas van de Tweede Kamer wil verhinderen dat kamerleden zich afscheiden van hun fractie om alleen of met anderen een nieuwe groep te vormen.
Hiervoor is een wijziging van de Kieswet nodig. Als het aan Weisglas ligt, komt die er. De kamervoorzitter vindt dat het aantal afsplitsingen de afgelopen jaren veel te groot is geweest. Minister De Graaf (Bestuurlijke Vernieuwing) voelt echter niets voor de plannen van de kamervoorzitter.
Directe aanleiding voor Weisglas om zijn voorstel te lanceren is de aankondiging van kamerlid Lazrak dat hij uit de SP stapt en een eigen fractie wil vormen. Bij Weisglas roept dat vooruitzicht vooral veel weerzin op. „Ik hoop dat er geen fractie-Lazrak komt”, formuleert hij zijn mening.
Weisglas hoopt dat het conflict tussen Lazrak en SP-leider Marijnissen wordt opgelost. Dat lijkt intussen een illusie. Vrijdag ondernam een SP-bestuurder een bemiddelingspoging, maar die liep op niets uit. Lazrak heeft al aangegeven dat hij van een laatste gesprek begin volgende week geen enkele verwachting heeft.
Weisglas zegt er „grote problemen” mee te hebben dat Lazrak in de Tweede Kamer blijft, mocht het tot een afscheiding komen. „Hij is op het ticket van de SP in de Kamer gekomen. Kiezers willen dat hun partij zo sterk mogelijk vertegenwoordigd is in de Kamer. Er is niemand geweest die een groep-Lazrak wil”, luidt de argumentatie van Weisglas.
Minister De Graaf vindt dat Weisglas doordraaft. Hij wijst erop dat een kamerlid volgens de wet nu een individuele positie in de Kamer inneemt. De bewindsman voegt eraan toe dat zijn recente voorstellen voor aanpassing van het kiesstelsel juist de andere kant opgaan.
De Graaf wil dat kiezers kunnen stemmen op regionale kandidaten. Daarbij gaat het meer om personen dan om partijen. „Dan moet je geen omgedraaide beweging gaan maken”, zo schiet De Graaf het voorstel van Weisglas af.
De kamervoorzitter heeft verder ook praktische bezwaren tegen een tiende fractie. Lazrak zou recht hebben op spreektijd in debatten, een kamer en een extra toelage voor het fractievoorzitterschap. Weisglas vindt dat te veel van het goede.
Het is hem een doorn in het oog dat eenmansfracties „in materiële zin worden beloond.” Volgens hem kan dat veranderd worden zonder wijziging van de Kieswet. Weisglas wil zijn plannen bespreken met het presidium van de Tweede Kamer en de vaste kamercommissie voor binnenlandse zaken. Nu heeft volgens de Kieswet ieder kamerlid het recht zich af te splitsen. Weisglas wil dat bij vertrek uit de fractie de zetel „eigendom” blijft van de partij.
Weisglas heeft als voorzitter met drie dissidenten te maken gehad. In 2002 gingen de toenmalige kamerleden De Jong en Eberhard als duo verder na afsplitsing van de LPF. Korte tijd later keerde ook Harry Wijnschenk die partij de rug toe en begon voor zichzelf. In de jaren negentig splitsten zich diverse kamerleden af van het Algemeen Ouderen Verbond.