Het is een initiatief van Maarten Leusink, militair bij het Korps Nationale Reserve, en de stichting Koninklijke PIT Pro Rege (KPPR).

Nederland telt ruim 100.000 oorlogsveteranen, die de afgelopen decennia waren gelegerd in landen als Libanon, Bosnië, Afghanistan en Irak. „Enkele duizenden kampen nog dagelijks met chronische psychische gevolgen van hun uitzending”, zegt Jos Brouwer van de organisatie Walk4Veterans. Door de gruwelijke dingen die ze hebben meegemaakt, worden ze geplaagd door nachtmerries, ze zijn angstig en boos, vereenzamen ze en niet zelden loopt hun relatie stuk.

De veteranenhond is een nog onbekend fenomeen in Nederland, niet zo lang geleden uit de Verenigde Staten geïntroduceerd door oud-Unifiller John Kunstman, die met chronische PTSS terugkeerde uit Libanon. Kunstman kwam al jaren uit angst zijn huis niet meer uit. Hij kocht een hond en liet die trainen door Hulphond Nederland naar Amerikaans voorbeeld. Sindsdien durft Kunstman, met hond Teddy als metgezel, de straat weer op.

Ook Afghanistanveteraan Patrick Kaslander krijgt zijn leven weer wat op de rit nadat hij anderhalf jaar geleden een veteranenhond kreeg. Kaslander, militair geneeskundig verzorger, raakte zwaar getraumatiseerd nadat een jeep voor hem op een bermbom reed. Mede door zijn hulp overleefden twee zwaargewonde collega’s de explosie, maar twee anderen waren op slag dood, onder wie de zoon van voormalig commandant der strijdkrachten Peter van Uhm. Kaslander kreeg de hond in februari 2013, uit handen van Van Uhm.

Gevoelig

„Een hond is heel gevoelig voor de stress van zijn baas”, legt Jos Brouwer van Walk4Veterans uit. „Het dier merkt de paniek bij zijn baas voordat die het zelf in de gaten heeft.” Een veteranenhond voelt dat het baasje een nachtmerrie heeft en zal hem wakker proberen te maken, het licht aandoen of aandringen om uit bed te komen. Ook begeleidt de hond zijn baas buitenshuis en op plaatsen waar veel mensen zijn.

De veteranenhond is verder getraind om ruzies te herkennen. Brouwer: „Veel PTTS’ers hebben een kort lontje. Een woordenwisseling kan dan snel uit de hand lopen. De hond waarschuwt zijn baas als die zijn stem verheft; dan gaat hij aan zijn broekspijpen trekken of duwt hem weg. Dat is een signaal. De veteraan weet dan: O ja, het is weer zo ver.”

De training van een veteranenhond duurt twee jaar. Het dier, dan nog een puppy, wordt het eerste jaar ondergebracht bij een gastgezin, het tweede jaar volgt de specialistische training bij Hulphond Nederland. De totale training kost 21.000 euro per dier. Tien oud-militairen met chronische PTSS hebben nu een veteranenhond.

Het is de eerste keer Walk4Veterans wordt gehouden, door de organisatie omschreven als „een sponsorwandeltocht waarbij het niet om medailles of gladiolen gaat.” Woensdag lopen ook generaal buiten dienst Henk Morsink en voormalig minister van Defensie Eimert van Middelkoop een etappe mee. Diezelfde dag wordt de opbrengst van de loop overhandigd aan oud-commandant der strijdkrachten Peter van Uhm, ambassadeur van de Veteranenbond. Hij voedt samen met zijn vrouw een puppy op die later wordt getraind als hulphond.