President Bush heeft op het gebied van ruimtevaart ambitieuze plannen. Hij wil dat de VS rond 2015 een permanente basis op de maan hebben. Zo’n vijftien jaar later zouden de Amerikanen een bemande missie naar Mars moeten kunnen sturen. Om dat te bereiken wil de president de komende vijf jaar 1 miljard dollar per jaar extra besteden aan ruimtevaart.De plannen van Bush worden door een groot deel van de Amerikanen positief ontvangen. Ze zijn een stimulans voor het patriottisme en sluiten aan bij de Amerikaanse hang naar avontuur. Bovendien geven ze een impuls aan de ruimtevaartindustrie. In de staten waar deze tak van bedrijvigheid is geconcentreerd -Texas, Florida en Californië- kan dat bij de komende verkiezingen voor stemmenwinst zorgen.

De extra werkgelegenheid die deze plannen opleveren, is een pluspunt. Toch is daarmee de vraag niet van tafel of Bush de goede keuze maakt. Is het geld dat aan de reizen naar de maan en Mars wordt besteedt niet nuttiger te gebruiken? Voormalig presidentskandidaat Al Gore zei gisteren: „In plaats van inspanningen te doen om een klein deel van de maan geschikt te maken voor menselijke bewoning, kunnen we er beter voor zorgen dat we de aarde leefbaar houden voor toekomstige generaties.”

En daarin heeft deze Democraat groot gelijk. De aanpak van de sociale problemen in de VS, van de internationale onveiligheid en van de achteruitgang van het milieu verdienen beduidend hogere prioriteit dan een geldverslindend ruimtevaartprogramma dat bovendien behoorlijke risico’s heeft voor de mensen die ’op mars’ gaan.

Het is waar dat het onderzoek in de ruimte allerlei technische vindingen heeft opgeleverd waar we hier op aarde ons voordeel mee kunnen doen. Maar dat is destijds niet de diepste drijfveer geweest om ruimteschepen te lanceren. Het ging om prestige. Toen in de jaren zestig de VS voorbereidingen troffen voor een landing op de maan, zei raketontwerper Werner von Braun: „De eerste Amerikaan moet op de maan geen verzameling lege wodkaflessen aantreffen.” Met andere woorden: de VS moeten ervoor zorgen dat ze de Sovjet-Unie voor zijn.

De eerste maanlanding is begin jaren zeventig gevolgd door nog enkele bezoekjes. Daarna was de lol er kennelijk van af. De maan bleef een verlaten planeet. Geen enkele ruimtevaartorganisatie heeft de laatste decennia een trip gepland naar de bijna 400.000 kilometer van ons verwijderde maan. Het kost al moeite genoeg om astronauten in een spaceshuttle in een baan om de aarde te brengen -op 400 kilometer hoogte- en hen vandaar na enkele dagen weer veilig te laten landen.

Het is daarom niet realistisch plannen te gaan maken voor een reis van 400 miljoen kilometer naar de planeet Mars. Zowel de heen- als de terugreis zou meer dan een jaar duren zonder de mogelijkheid van tussentijdse bevoorrading of technische dienstverlening.

Het voornemen van Bush om in de ruimte te gaan pionieren is onverantwoord, overmoedig en dwaas. Het leidt de aandacht af van de echte problemen in de wereld. Net als bij de maanreizen in de jaren zestig gaat het uitsluitend om prestige. En dat is iets heel lastigs. Degene die prestige heeft, merkt al snel dat de last ervan te zwaar is om te dragen en de omgeving krijgt er al gauw genoeg van om ernaar te kijken.

Voorstanders van de ruimtevaart binnen christelijke kring verdedigen ruimtereizen nogal eens met het argument dat hierdoor de kennis over de schepping en de bewondering voor de Schepper toeneemt. Dat zal waar zijn. Maar daarvoor gaan astronauten niet op reis. Eerder het tegendeel. Een Russische astronaut zei ruim twintig jaar geleden: „Vanaf de aarde dringen we de hemel binnen om die in bezit te nemen.”