Het water is afkomstig van het farmaceutische bedrijf GlaxoSmithKline in Rixensart in België waar vaccins worden gefabriceerd. Door een menselijke fout is op 2 september 45 liter met poliovirus besmet water terechtgekomen in een waterzuiveringsstation langs de rivier de Laan. Deze stroomt door Vlaams- en Waals-Brabant en mondt uit in de Dijle, die via de Schelde in de Westerschelde in Nederland terechtkomt.

Eén dezer dagen kan het mogelijk besmette water de Westerschelde bereiken. Dit is dan al zover verdund dat mensen niet besmet raken als zij met dit water in aanraking komen, aldus het RIVM. Wel raden deskundigen van het RIVM en de Nederlandse Voedsel en Waren Autoritieit (NVWA) aan om ten oosten van de lijn Kruiningen–Perkpolder zelf geraapte schelpdieren (oesters, kokkels, mosselen) uit de Westerschelde minimaal anderhalve minuut te verhitten tot meer dan 100 graden Celsius voor consumptie. Daardoor gaat het virus dood en kunnen mensen niet besmet raken.

Verder naar het westen van de Westerschelde is er volgens de deskundigen geen risico dat mensen besmet kunnen raken door het eten van zelf geraapte schelpdieren. Daar is het water nog verder verdund. Bovendien sterft het virus in de loop van de tijd af.

De kans om besmet te raken met het poliovirus is uitermate klein. Voor zwemmen en het eten van zeegroenten is het risico verwaarloosbaar. Voor het eten van rauwe schelpdieren is dit risico niet uit te sluiten omdat het virus zich in deze dieren kan ophopen. Het RIVM zal metingen uitvoeren op schelpdieren in de Westerschelde. Wanneer er geen poliovirus wordt gevonden in deze schelpdieren zal het advies worden ingetrokken.

Hoewel het risico op besmetting met het poliovirus extreem klein is, geven het RIVM en de NVWA dit advies omdat er langs de Westerschelde een aantal gemeenten zijn waar relatief veel inwoners niet gevaccineerd zijn tegen polio. Als het poliovirus in deze niet-gevaccineerde gemeenschap terechtkomt, kan het zich makkelijk verspreiden en ziekte veroorzaken.

De meeste mensen in Nederland worden zelf niet ziek van het poliovirus omdat ze zijn gevaccineerd. Wel kunnen gevaccineerde mensen het virus bij zich dragen en anderen besmetten.

In de Westerschelde worden geen schelpdieren gekweekt die te koop zijn in winkels en restaurants. Veel schelpdierkwekerijen liggen in de Oosterschelde, waar het poliovirus uit België niet kan komen. Via schelpdieren uit winkels of restaurants kunnen mensen dan ook niet besmet raken met het poliovirus. Het advies geldt alleen voor schelpdieren die mensen zelf hebben geraapt in het gebied ten oosten van de lijn Kruiningen–Perkpolder in de Westerschelde.