Tijdens het Osmaanse Rijk woonden er honderdduizenden Joden in wat nu Turkije heet. Maar anno 2014 liggen de schattingen tussen de 17.000 en de 22.000. Net als in Europa blijkt het antisemitisme ook in Turkije diepe wortels te hebben.

Met de komst van premier en thans president Tayyib Erdogan in 2002 kwam er een nieuw element bij. Erdogan bleek overal complottheorieën te zien die tegen hem persoonlijk gericht waren. Theorieën waarvoor hij telkens opnieuw de „Joodse diaspora” verantwoordelijk stelde.

Het was deze Joodse diaspora „die jaloers was op de economische groei van Turkije.” En die daarom, aldus de president, vorig jaar achter de massale demonstraties in het Gezipark in Istanbul zat. En toen in december vorig jaar vier van zijn ministers en zelfs zijn eigen zoon verdacht werden van grootschalige fraude zag Erdogan ook hierin een „zionistische samenzwering.”

Gazabelasting

Gevaarlijker echter zijn de vaak bijtende commentaren in de Turkse Erdogangezinde pers. Ze zijn gevaarlijker omdat ze meestal direct tegen de in Turkije wonende Joden zijn gericht. In deze commentaren worden de Joden voorgesteld als een soort vijfde colonne.

Afgelopen week verscheen zo’n artikel in de Turkse krant Yeni Akit, die gelieerd is aan Erdogans AK-partij. In dit artikel wordt de Turkse regering opgeroepen een speciale Gazabelasting in het leven te roepen. Deze belasting zou moeten worden opgelegd aan alle in Turkije levende Joden. Ook Turkse bedrijven die op de een of andere manier samenwerken met Turkse Joden of met de staat Israël zouden deze belasting moeten betalen. Doel van de speciale heffing is „de Joodse zakenlieden te laten opdraaien voor de kosten van de wederopbouw van Gaza”, aldus de krant.

Van regeringszijde volgde geen enkel commentaar op dit artikel. De Turkse autoriteiten kwamen echter wel in actie tegen het Koerdische televisiestation Gün TV dat de met een Academy Award bekroonde film ”The Pianist” had uitgezonden. Het is een film die over de Holocaust gaat en het uitzenden van deze film kwam Gün TV op een financiële boete te staan. De film zou „te wreed” zijn en daarom niet geschikt voor het Turkse publiek.

Er zijn nog andere ernstige incidenten. Op 22 augustus werden in de wijk Ortaköy in Istanbul de lichamen gevonden van een Joods echtpaar op leeftijd. Het ging om de 77-jarige Jak Karako en diens 69-jarige echtgenote Georgia. Ze bleken met messteken om het leven te zijn gebracht. In Istanbul wonende Joden die anoniem wensen te blijven, vertelden Israëlische media dat de Joodse gemeenschap in Turkije weinig vertrouwen heeft in het onderzoek door de Turkse autoriteiten. Jak Karako was een succesvol zakenman, „en de afgelopen jaren zijn meerdere Joodse zakenlieden in Turkije vermoord. De Turkse autoriteiten hebben deze moorden echter nooit opgelost of ze beweren dat ze het gevolg zijn van een twist binnen de Joodse gemeenschap zelf.”