De Saudische vorst Abdullah wordt alom beschouwd als leider van de Arabisch soennitische wereld. Daarom is de mede­werking van het Saudische vorstenhuis van strategisch belang.

Om dit te begrijpen, moet het huidige conflict in het Midden-Oosten worden gezien door de ogen van de gemiddelde soennitische moslim. Hij redeneert dat de regering van de Iraakse sjiitische premier Maliki jarenlang de soennieten in Irak onderdrukte. Desondanks bleef het Westen in Maliki een bondgenoot zien. Boven­dien smeekte de voornamelijk soennitische oppositie tegen de Syrische president Assad het Westen de afgelopen jaren om militair in te grijpen in Syrië, maar dit gebeurde niet. Nu wil het Westen wel een militaire campagne beginnen tegen de soennitische radicalen van IS.

Het gevaar is aanwezig dat de soennitische gemeenschap wereld­wijd zal uitbarsten in woede en dat de sympathie voor IS enorm zal toenemen. Vandaar dat de steun van het invloedrijke Saudi-Arabië voor een campagne zo belangrijk is.

Riyad bevindt zich echter in een moeilijke positie. Het Saudische vorstenhuis zag Iran decennialang als vijand nummer één. Het sjiitische Iran streefde naar een dominante positie in het Midden-Oosten. Om dit gevaar te bestrijden, beschouwde Saudi-Arabië alle middelen als geoorloofd.

Directe financiering en bewapening door Saudi-Arabië van al-Qaida is moeilijk te bewijzen. Bekend is echter dat Riyad het tot voor kort stilzwijgend toeliet dat duizenden Saudiërs naar de jihad in Irak en Syrië vertrokken en dat islamitische organisaties grote geldbedragen overmaakten aan IS.

Aldus werd een monster gecreëerd dat momenteel Saudi-Arabië zelf bedreigt. Osama bin Laden wilde indertijd het Saudische vorstenhuis verdrijven, dat hij als corrupt zag. Kalief Ibrahim, die aan het hoofd staat van IS, treedt in de voet­sporen van de toenmalige al-Qaidaleider en heeft zijn blik gevestigd op de voor moslims twee heilige steden Mekka en Medina, die zich op Saudisch grondgebied bevinden. De verovering van deze twee steden zouden zijn claims op het kalifaat aanzienlijk versterken.

Er zijn indicaties dat er aan de top van het Saudische vorstenhuis paniek is uitgebroken en dat de Saudische buitenlandse politiek drastisch wordt herzien. De Saudische minister van Buitenlandse Zaken reisde recent tweemaal naar Moskou.

Het Saudische vorstenhuis bereidt zich ondertussen voor op het ergste en bouwt in razendsnel tempo een metershoog hek aan de de 900 kilometer lange Saudisch-Iraakse grens. Een hek kan een externe vijand eventueel buiten de deur houden, maar op hoeveel sympathie kan IS rekenen binnen Saudi-Arabië? Koning Abdullah liet dat vorige maand onder­zoeken en de resultaten waren bepaald niet geruststellend. Maar liefst 92 procent van de Saudiërs blijkt van mening dat de praktijken van IS in overeenstemming zijn met de sharia.