„Het is maar een kleine wereld”, zeggen we weleens. Die gedachte kwam niet bij me op toen ik gistermorgen richting het Colloseum reisde. Ik voelde me wat verloren in deze grote wereldstad. In de drukke metro, over de overvolle wegen – en alles haast en raast maar door. Zo ver van huis – de wereld leek eindeloos groot.

Nog geen uur later liet ik toch deze uitdrukking uit mijn mond vallen. Ik was in gesprek met prof. R. Mouw uit Amerika. Hij vroeg mij waar ik woonde. Wat bleek? Hij komt van oorsprong uit Elspeet, en kent ook mensen in Uddel, waar ik nu predikant ben. Het ene moment lijkt alles eindeloos groot, en vervolgens blijkt alles weer zo klein te zijn.

De tweede dag van de conferentie leek het wel het dagthema te zijn: grote wereldvragen voor kleine mensen. Dr. J. Eglington uit Edinburgh toonde prachtige dingen uit een geschrift van Herman Bavinck, ”Over de welsprekendheid” (1901). Bavinck was bezorgd over de „kwaliteit van welsprekendheid in de prediking van Gods Woord.” Het grote heil van God in Jezus Christus moet verkondigd worden met de grootste zorg, aan mensen in hun concrete leven.

Dr. A. C. Flipse, verbonden aan de VU in Amsterdam, liet zien hoe men in het neocalvinisme omging met de vragen over het ontstaan van deze grote wereld: over schepping of evolutie. Bavinck en Kuyper stonden open voor nieuwe wetenschappelijke inzichten. Wel hadden ze grote weerstand tegen een wereldvisie die „mechanisch” is, omdat daar geen ruimte is voor God. Latere neocalvinisten, zoals G. Ch. Aalders, gingen andere wegen.

Robert S. Covolo sprak over de visie van neocalvinisme en rooms-katholicisme op de pluraliteit in de maatschappij, waarin rijk en arm samenleven. In de encycliek ”Rerum Novarum” speelt het zogenoemde subsidiarisme­beginsel een belangrijke rol. Simpel gezegd: de rijken zorgen voor de armen. Deze visie deelde iemand als Abraham Kuyper. In een grote wereld mag de zorg voor kleine mensen niet vergeten worden.

Prof. dr. G. Harinck (Amsterdam) liet zien hoe (neo)calvinisten zijn omgegaan met het tweede Vaticaans concilie (1962-1965). Neocalvinisten hadden sinds de politieke coalitie van Kuyper met de rooms-katholieken in 1908 een open omgang met de kerk van Rome. Toen de gereformeerde prof. dr. G. C. Berkouwer als genodigde op Vaticanum II aanwezig was, deed dat in kerkelijk Nederland veel stof opwaaien.

Matthew Kaemingk, promovendus van Fuller Theological Seminar (VS), sprak over de relatie tussen consumeren, de schepping en de eucharistie. Hij wees op een boek van W. T. Cavanaugh, die stelt dat de mens blijft consumeren, omdat kopen het diepste verlangen van mensen niet kan vervullen. Wie echter deelheeft aan het Lichaam van Christus blijft geen consument, maar is daarentegen beschikbaar voor Christus.

Al luisterend hebben we mooie vergezichten gezien. Grootse wereld­theologieën die alles te maken hebben met kleine mensen­levens. Het was goed in om in Rome te zijn. Maar, nu blijkt dat mijn retourvlucht is geannuleerd. En ineens lijkt de wereld eindeloos groot.