„Spanning stijgt in Afghaanse provincie Balkh”
ROTTERDAM (ANP). „Hoe langer het duurt voordat er een regering is hoe onveiliger het wordt”, zegt Lotte van Elp, bedrijfsjournalist bij ontwikkelingsorganisatie Cordaid. Zij verbleef 2,5 maand in de Afghaanse provincie Balkh, waar begin volgend jaar waarschijnlijk 100 Nederlandse militairen meedoen aan een volgende NAVO-missie.
Balkh staat bekend als de veiligste en meest welvarende provincie van Afghanistan. Er wordt veel handel gedreven, onder meer met de Turken en Oezbeken. De relatieve veiligheid is vooral te danken aan de gouverneur Atta Mohammed Noor. „Met zijn miljardenimperium heeft hij veel macht”, is Van Elp inmiddels duidelijk geworden. Zij deed al eerder onderzoek in Balkh voor Cordaid. De ontwikkelingsorganisatie leidt daar vroedvrouwen op en helpt boerencoöperaties op te zetten.
Het is volgens haar niet moeilijk te begrijpen dat de inwoners zo loyaal zijn aan de gouverneur. „Hij was één van de krijgsheren die de Taliban uit zijn provincie heeft verdreven, en sluit nu allerlei slimme verbonden met lokale machthebbers om het veilig te houden. Maar dat er corruptie is, laat zich raden.” Een Turks bedrijf wil er binnenkort olie gaan winnen. De economische vooruitzichten lijken dus goed.
Maar dat hangt volgens Van Elp af van wie er straks echt aan de macht komt. „Het wordt nu onrustiger, zoals op meerdere plekken in Afghanistan. In de hoofdstad Mazar-e-Sharif zijn sinds april zes aanslagen gepleegd.” De toegenomen spanningen hebben alles te maken met de strijd die nu wordt gevoerd tussen de twee presidentskandidaten Ashraf Ghani en Abdullah Abdullah. Gesprekken over een regering van nationale eenheid en het hertellen van 8 miljoen stemmen gaan moeizaam.
„De running mate van Ghani, Abdul Roshid Dostum en Atta zijn gezworen vijanden. Dus als Ghani toch president wordt, ziet Atta de bui al hangen. Dat kan grote gevolgen voor zijn macht in Balkh hebben.” Dat er Nederlanders aankomen, deert de bevolking niet. „Ze zijn er totaal niet mee bezig. Het enige dat ze nu boeit, is de verkiezingsstrijd.”
Ondanks die toegenomen spanningen, is ze erg te spreken over de schoonheid van de stad Mazar-e-Sharif en de provincie. De hoofdstad telt zeven universiteiten en daardoor 20.000 studenten. „Daardoor bruist het in Mazar-e-Sharif.” Van Elp noemt de hoofdstad het culturele hart van Afghanistan, al was het maar omdat het een rijke geschiedenis heeft. „Het lag vroeger aan de zijderoute en veel historisch erfgoed is bewaard gebleven.”
