NAVO worstelt met crises, maar ook met zichzelf
NEWPORT. De NAVO worstelt niet alleen met de crises aan haar grenzen, maar ook met haar eigen rol. Vooralsnog heeft de top in Wales weinig duidelijkheid over de nieuwe koers van het bondgenootschap gebracht.
De NAVO ziet zich geconfronteerd met misschien wel de grootste veiligheidscrisis sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. De Russische beer gromt aan de grenzen en in kruitvat Midden-Oosten is de Islamitische Staat aan een gestage opmars bezig, niet zelden gesteund door jihadstrijders die uit westerse landen afkomstig zijn.
En dus zou de NAVO-top van donderdag en vandaag een „historische” zijn. Een keerpunt in de geschiedenis van het bondgenootschap.
De NAVO-leiders wisten de dreigingen haarscherp te benoemen. Rusland heeft het veiligheidspact van 1997 op een grove manier geschonden. In dat verdrag was vastgelegd dat de wederzijdse territoriale integriteit zou worden gerespecteerd. Door de annexatie van de Krim en de Russische bemoeienis met de oorlog in Oost-Oekraïne heeft Moskou de post-Koude Oorlogverhoudingen op hun kop gezet.
Ook over de barbaarsheid van het optreden van IS-strijders in Irak en Syrië waren de leiders het snel eens. Evenals over het gevaar dat terugkerende jihadisten in eigen land vormen.
Over het gezamenlijke antwoord bestond wat minder eenduidigheid. Natuurlijk spraken de leiders hun eensgezindheid uit en benadrukten dat de NAVO vastberaden zal optreden tegen externe bedreigingen en extremisme.
Maar veel concrete maatregelen kwamen niet uit de bijeenkomst. Al voor de top van start ging was duidelijk dat de NAVO een nieuwe, supersnelle reactiemacht zou vormen. Binnen 48 uur kan het bondgenootschap 4000 militairen inzetten als de territoriale integriteit van een van de lidstaten wordt geschonden.
Veel meer dan een geruststelling van de oostelijke lidstaten houdt deze maatregel echter niet in. De NAVO beschikt immers al over een aantal snellereactie-eenheden. En bovendien hebben alle lidstaten op grond van het NAVO-handvest toch al de verzekering van militaire steun in geval van buitenlandse agressie. Een aanval op één lid wordt immers beschouwd als een aanval op alle leden.
De NAVO-interventiemacht valt getalsmatig bovendien in het niet bij de naar schatting 20.000 man die Rusland aan de grens met Oekraïne heeft samengetrokken. En op een oorlog met Rusland zit geen van de leden te wachten.
