Eerdere pogingen van beide organisaties met een gezamenlijk standpunt te komen, liepen op niets uit. Dat het nu wel is gelukt, valt toe te schrijven aan het gegeven dat plannen tot herstructurering van het kabinet steeds nadrukkelijker vorm krijgen. Donderdag hield de vaste kamercommissie van Economische Zaken een hoorzitting over dit onderwerp. De Amerikaanse Enron-affaire, waarbij accountant Andersen een kwalijke rol speelde, zet extra druk op de ketel.

De eind vorig jaar door de ministers Jorritsma (Economische Zaken), Zalm (Financiën) en Korthals (Justitie) aan de Tweede Kamer gepresenteerde notitie komt erop neer dat de wet zich voornamelijk op de controlefunctie van accountants toespitst. Alleen ”certificeringsbevoegde” accountants mogen deze taak nog vervullen. Een zelfstandig bestuursorgaan (ZBO) gaat onafhankelijk toezicht uitoefenen.

Het Nederlandse Instituut voor Registeraccountants (Nivra) en de Nederlandse Orde van Accountants-Administratieconsulenten (NOvAA) willen de opsporende en aanklagende functie voortaan door een „extern orgaan” laten vervullen. Of dit een ZBO kan zijn, laten ze vooralsnog in het midden. Begin deze week noemde NOvAA de beurswaakhond STE als mogelijke toezichthouder. Voor accountants die werkzaam zijn voor grote controleplichtige bedrijven en instellingen (zogeheten public interest entities) zou een verzwaard toezichtsregime moeten gelden.

Het convenant keert zich tegen de plannen de wettelijke bescherming van de titels ”RA” (voor de overwegend universitair geschoolde accountants) en ”AA” (de hbo’ers) af te schaffen. Volgens Nivra en NOvAA versmalt het kabinet het publieke belang zo ten onrechte tot de controlefunctie. Door de wettelijke regeling alleen hierop af te stemmen, zou de „borging van het publieke belang” in gevaar komen.

Verder verzoeken beide organisaties Europese aanbevelingen op het gebied van onafhankelijkheidsregelgeving snel en volledig in te voeren. Op onderdelen wil het kabinet verder gaan. Nivra en NOvAA pleiten er in het bijzonder voor het verbod op de combinatie van controle en administratieve dienstverlening tot de public interest entities te beperken.