Beatrice de Graaf: Vast vertrouwen in de ware veiligheid, door God gerealiseerd
UTRECHT. Een religieus-theologische benadering van veiligheid is een waardevolle toevoeging aan het hedendaagse denken over veiligheid. In deze benadering is zowel ruimte voor inzicht in het menselijk tekort, als een vast vertrouwen in het einde van het kwaad en in de ware veiligheid, door God gerealiseerd.
Dat stelde prof. dr. Beatrice de Graaf, hoogleraar geschiedenis van de internationale betrekkingen aan de Universiteit Utrecht, vrijdagmiddag tijdens de opening van het academisch jaar van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) in de Janskerk in Utrecht. Thema van de rede was ”Waar zijn wij bang voor? Veiligheidsdenken in een onzekere tijd”.
De hoogleraar herhaalde de woorden die CDA-politica Sophie van Bijsterveld vorig jaar tijdens de academische opening van de PThU uitsprak, namelijk „dat de kerk en het kerkelijk spreken meer ruimte mogen opeisen in het publiek domein.” Vervolgens maakte ze het punt dat een religieus-theologische benadering van veiligheid een meerwaarde biedt op het huidige veiligheidsdenken binnen de overheid en in de samenleving. Deze gaan uit „van de beheersparadox, het met moderne technologieën trachten te beheersen van een door diezelfde nieuwe middelen steeds verder geprojecteerde angst en onzekerheid.”
Volgens prof. De Graaf maakt dit denken „ons uiterst kwetsbaar, want bij zo veel concrete én verbeelde gevaren is de manifestatie daarvan al voorgeprogrammeerd. De angst en onzekerheid worden vergroot in plaats van bezworen.” De moderne veiligheidscultuur is een risicocultuur. „Een risico kan lang niet altijd berekend worden. De kans op een risico is soms zo klein dat het statistisch verwaarloosbaar is, maar tegelijkertijd is het risico erg genoeg om meegenomen te worden in de planning.”
Op het slechte nieuws dat er kwaad is, „als iets absurds in de zin dat dat nooit zo bedoeld was”, volgt het goede nieuws dat het einde van het kwaad door God moet worden gerealiseerd. Het is, aldus prof. De Graaf, de taak van de PThU, van de Protestantse Kerk en van studenten theologie om „tegen de geest van de tijd in te helpen de angst te bezweren, recht te bevorderen, onrecht te bestrijden en de onzekerheid aan de hoop over te geven.”
Prof. dr. G. Immink, rector van de PThU, deelde desgevraagd mee dat er dit collegejaar „krap 300 studenten” studeren op de locaties in Amsterdam en in Groningen. De aanwas is jonger dan in voorgaande jaren, omdat het deeltijdtraject aan de PThU niet langer wordt aangeboden. Dit jaar hebben zich tien buitenlandse studenten ingeschreven.
