Laatste hand aan begrotingspuzzel
DEN HAAG (ANP). Het kabinet voert vanaf volgende week de laatste onderhandelingen met de bevriende oppositie over de begroting voor volgend jaar. Het wensenlijstje van de oppositiepartijen D66, ChristenUnie en de SGP is uitgebreid, terwijl ook de regeringspartijen VVD en PvdA nog wel wat noten op de zang hebben.
Zo willen de drie oppositiepartijen, net als de PvdA, dat er een half miljard euro vrijkomt voor een lastenverlaging voor de lagere inkomens. Voor de midden- en hogere inkomens werd eerder al een vergelijkbaar bedrag in het vooruitzicht gesteld. Verder willen alle partijen de lasten op arbeid verlagen.
ChristenUnie, SGP en de VVD willen meer geld voor defensie. De SGP wil ook extra geld voor het openbaar ministerie, de ChristenUnie nog voor Ontwikkelingssamenwerking. Het ChristenUnie-lijstje telt snel op tot 800 miljoen, de SGP-wensen komen rond de 650 miljoen uit. Kees van der Staaij van de SGP denkt dat onder meer te bekostigen door het invoeren van een tolvignet voor auto’s en vrachtwagens uit het buitenland.
In juni werd al deels aan de D66-wensen tegemoet gekomen met de afspraak om volgend jaar 100 miljoen euro uit de aardgasbaten in een ‘toekomstfonds’ te stoppen. D66 wil verder 1 miljard euro aan lastenverlichting. Volgens de partij van Alexander Pechtold kan dat betaald worden door te bezuinigen op de zorg en de sociale zekerheid.
VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra pleitte net als de ChristenUnie en SGP eind april voor meer geld voor Defensie. De Verenigde Staten kunnen niet blijven opdraaien voor de kosten van onze veiligheid, zei hij. Nederland is van de NAVO-lidstaten één van de landen die procentueel het minste uitgeven aan Defensie. Pleidooien voor meer geld voor Defensie hebben met de crisis in Oekraïne aan urgentie gewonnen.
Dijsselbloem heeft dit voorjaar al 600 miljoen euro gereserveerd voor extra uitgaven. Omdat het Nederlands bruto binnenlands product (bbp) door een nieuwe rekenmethode groter is, moet het kabinet mogelijk meer uitgeven aan Ontwikkelingssamenwerking en de EU omdat die uitgaven in percentages van het bbp gaan.
Dijsselbloem waarschuwde eerder dat het moeilijk zal worden aan alle verlangens van de vijf partijen tegemoet te komen. Er waren dit voorjaar weliswaar financiële meevallers, maar ook tegenvallers. Zo moest er 600 miljoen worden gevonden omdat de geplande invoering van de huishoudentoeslag niet doorgaat.