Baarnse Bos blijft statig
Het Baarnse Bos is geen paleispark meer. Het heeft meer weg van een stadspark, maar hier en daar is nog duidelijk te zien dat de vorige eigenaars mensen van stand waren.
Een wandeling door het Baarnse Bos kan op verschillende plekken beginnen: op de parkeerplaats tegenover Paleis Soestdijk of juist helemaal aan de andere kant bij station Baarn met zijn net gerestaureerde koninklijke wachtkamer.
Aan de zuidkant van het spoor, bij Eethuys-Café De Generaal –een voormalig station–, zetten een paar kinderen hun rode kaboutermuts op. Bij het restaurant start het Kabouterpad: een wandelroute voor kleuters door het Baarnse Bos. Staatsbosbeheer heeft met grappige kabouterrichtingaanwijzers een speurtocht uitgezet. Enthousiast duiken een paar kleuters met knapzak aan de hand van opa en oma het bos in.
Aan de Baarnse kant bevindt zich gelijk een van de mooiere elementen van het bos: de Grote Kom. Hier is te zien dat het Baarnse Bos niet zomaar een bos is. De grote vijver heeft de vorm van een soort sleutelgat. Van alle kanten komen lanen bij de vijverpartij uit. Het omliggende bosgedeelte heet daarom ook het Sterrenbos.
De vijver en omgeving zijn in 2013 opnieuw aangelegd: trappen voeren naar de waterkant, nieuw grint siert het plateau eromheen. De bankjes om de Grote Kom worden goed benut: twee moeders genieten er van de spelende kinderen, een man corrigeert er een concepttekst, een vader en dochter geniet er van een versnapering.
Rond de vijverpartij staan ook beelden. Drie ervan geven personen uit de 17e, 18e en 19e eeuw weer. De vierde sokkel is leeg: „Wij nodigen u uit hierop plaats te nemen via het trapje aan de achterzijde”, zegt een toelichtingsbordje. Zo kan iedere wandelaar de 21e eeuw verbeelden.
Het nu wat rommelige Baarnse Bos wil zo de herinnering aan het chique verleden van het park levend houden. Het is aangelegd tussen 1733 en 1758. Het park in de Franse stijl hoorde bij het landgoed De Eult. Kort na 1757 kwam het in bezit van de Oranjes. Die lieten De Eult in 1879 slopen, maar het bijbehorende park werd onderdeel van het bezit rond Paleis Soestdijk. De Franse parkstructuur bleef gehandhaafd, ondanks dat er rond het paleis een Engelse landschapstuin ontstond.
Vooral koningin Emma benutte het Baarnse Bos regelmatig voor haar zomerse wandelingen en rijtochten. Eind 19e eeuw werd het park een publiek wandelpark en dat is het nog steeds. Vooral hondenbezitters weten het park te vinden, zo blijkt deze morgen.
Aan de andere kant van het park drukte koningin Anna Paulowna een stevig stempel op het natuurgebied. Recht tegenover de hoofddeur van Paleis Soestdijk begint een lange laan met ernaast een watergang. Aan het einde ervan staat de Naald van Waterloo, een monument ter ere van de latere koning Willem II, die voor zijn troonsbestijging een grote rol zou hebben gespeeld in de slag bij Waterloo. Koningin Anna Paulowna en veel mensen om haar heen vereerden haar man om die reden. De in 2012 gerestaureerde naald vertelt in vier talen waarom hij hier staat: in het Nederlands, het Engels, het Frans en het Latijn. Opdat wij niet vergeten.
Combineren
Een wandeling door het Baarnse Bos is goed te combineren met meer koninklijke onderwerpen in de buurt. Naast het bos ligt Paleis Soestdijk (paleissoestdijk.nl). Liefhebbers van natuur en tuinen kunnen er ook voor kiezen tegen betaling alleen het mooie landschapspark van het paleis te bezoeken. Het naastgelegen Baarn presenteert zich met vorstelijkbaarn.nl als plaats met een meer dan gewone status. Vanaf het Baarnse Bos is het een kilometer of zeven naar Lage Vuursche, waar prinses Beatrix op Kasteel Drakensteyn woont en het graf van haar zoon Friso veel bezoekers trekt.
serie Koninklijke wandelingen
Dit is het derde deel in een serie over wandelingen op koninklijke landgoederen. Volgende keer: het Haagse Bos.