Ook Turkse kiesgerechtigden in het buitenland kunnen hun stem uitbrengen. Het gaat om circa 2,7 miljoen mensen, vooral in West-Europa. Volgens meldingen uit stembureaus in Duitsland en Nederland was de belangstelling hiervoor gering. Dat heeft mogelijk maken met de vakantietijd, maar ook met het feit dat Erdogan de overwinning vrijwel niet kan ontgaan en met de functie van president, want die is voornamelijk ceremonieel.

Het was niet Erdogans bedoeling in een ceremoniële rol terecht te komen. Hij heeft Turkije ingrijpend hervormd en gemoderniseerd, sinds hij in 2003 premier werd. De koopkracht van de Turken is verveelvoudigd in die jaren. Zijn machtshonger lijkt met de jaren eerder toe dan af te nemen.

Maar ondanks alle wervelende verkiezingsoverwinningen is het premier Erdogan niet gelukt de grondwet zo aan te passen dat de president straks feitelijk de regering leidt, zoals dat in bijvoorbeeld de VS is geregeld. Erdogan heeft die droom niet opgegeven en zal trucs toepassen om de macht in handen te houden, zoals bijvoorbeeld een marionet als premier. Erdogan zegt beleid te willen blijven maken en de macht van het staatshoofd uit te breiden.

Als Erdogan zondag in de eerste ronde niet meer dan de helft van de stemmen verwerft, volgt een tweede ronde op 24 augustus. Zijn belangrijkste rivaal is Ekmeleddin Ihsanoglu, een vrome diplomaat zonder opzienbarende politieke carrière.

De oppositie heeft Ihsanoglu als compromis naar voren geschoven in de hoop dat hij allerlei kiezers kan aantrekken. Kiezers uit zowel de ‘islamdemocratische’ achterban van Erdogan als uit de fel seculiere oppositie van de Republikeinse Volkspartij (CHP). Die ziet in Erdogan een toenemend autoritaire bedreiging van de scheiding van moskee en staat die de stichter van de republiek Mustafa Kemal Atatürk (1881-1938) heeft verankerd.

De Vader der Turken (Atatürk) voerde vooral in de jaren 20 een revolutie door die het door Ottomaanse geschiedenis en cultuur gevormde land volkomen veranderde en op westerse leest schoeide. Hij stichtte in 1923 de Turkse republiek. Erdogan heeft een heel ander Turkije beloofd voor 2023.