Chodorkovski werd in 2003 gearresteerd op verdenking van fraude en belastingontduiking. Na een wat velen betitelen als showproces kreeg de tycoon in 2005 10 jaar cel opgelegd. Zijn bedrijf werd in stukken gehakt en genationaliseerd waarbij de meeste onderdelen werden ondergebracht bij Rosneft. Dat bedrijf verwacht niet dat gedupeerden vorderingen zullen indienen naar aanleiding van de uitspraak.

Het Hof in Den Haag was hard in zijn uitspraak. Russische rechtbanken stuurden erop aan Yukos failliet te laten gaan en een politieke rivaal van Vladimir Poetin achter tralies te krijgen, stelden de rechters. Functionarissen van Rosneft die voor Poetin werkten, voerden beleid door dat was gericht op de vernietiging van Yukos. Moskou wilde vooral het bedrijf bankroet laten gaan om zich vervolgens de waardevolle bezittingen toe te eigenen, aldus de rechters.

Volgens de Russische krant Kommersant gaat Moskou waarschijnlijk in beroep tegen het vonnis. Minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov zinspeelde maandag voor de uitspraak ook al op een hoger beroep. Rusland moet uiterlijk op 15 januari over de brug komen, daarna is er rente verschuldigd over het bedrag, zei een advocaat van de eisers maandag.

Het Russische ministerie van Financiën sprak van een „politiek gekleurde uitspraak” en kondigde aan in beroep te gaan.

Chodorkovski zei maandag tevreden te zijn met de uitspraak, al benadrukte hij dat hij geen partij is in de zaak en ook niet uit is op een deel van de schadeloosstelling. Ook de grootste aandeelhouder, GML, heeft in een eerste reactie verheugd gereageerd. De uitspraak is zeer royaal voor de eisers, aldus GML-voorman Tim Osborne. Het is volgens de BBC het grootste arbitragebedrag ooit vastgesteld.

In een aparte zaak rond de nationalisering van Yukos doet het Europees Hof voor de Rechten van de Mens donderdag vermoedelijk een uitspraak. Ook in die zaak eisen aandeelhouders geld omdat het oliebedrijf op valse gronden zou zijn ontmanteld.