Timmermans kennis van de Russische taal bleek eerder al nuttig toen uitgerekend in het Nederland-Ruslandjaar de betrekkingen tussen beide landen onder druk kwamen te staan door de arrestatie van een Russische diplomaat in Scheveningen, de Nederlandse diplomaat die kort daarna in Moskou in elkaar werd geslagen en het oppakken van de bemanning van het Greenpeaceschip Arctic Sunrise.

In de periode dat hij minister van Buitenlandse Zaken is, vroegen vooral ontwikkelingen in Rusland en Syrië de aandacht van Timmermans. Daarbij sprak hij telkens duidelijke taal. Hij noemde bijvoorbeeld de Russische propaganda rond Oekraïne „doodeng”, maar wilde wel met alle partijen in gesprek blijven

De taak waar Timmermans nu aan werkt, is niet eenvoudig. Het gebied rond de plek waar vlucht MH 17 met daarin 298 inzittenden neerstortte in Oost-Oekraïne, is in handen van pro-Russische separatisten. Eerder veroordeelde het kabinet de Russische militaire inmenging op vooral het Oekraïense schiereiland de Krim.

Voor Timmermans parlementariër werd, was hij ambtenaar op het ministerie van Buitenlandse Zaken en tweede secretaris op de ambassade in Moskou. In 1993 werd hij medewerker van Europees Commissaris Hans van den Broek in Brussel en twee jaar later adviseur en particulier secretaris van Max van der Stoel, de Hoge Commissaris van de nationale minderheden van de OVSE. Namens de PvdA werd hij in 1998 Tweede Kamerlid en in 2007 werd Timmermans staatssecretaris voor Europese Zaken. In die rol werkte hij veel samen met toenmalig premier Jan Peter Balkenende.