Franciscus op de koffie bij evangelische pastor in Caserta
Paus Franciscus bezoekt maandag 28 juli een evangelische pastor in Italië. Een opmerkelijk bezoek, maar van excuses aan de pinksterbeweging, zoals wordt gesuggereerd, lijkt geen sprake.
De paus gaat op de koffie bij zijn oude kennis en goede vriend Giovanni Traettino, een evangelische pastor in Caserta, even ten noorden van Napels. Het wordt een bliksembezoek: „een ochtend hooguit”, laat de Vaticaanse woordvoerder pater Lombardi weten. „En nog wat”, benadrukte hij, „het wordt een eenvoudig, strikt privé-bezoek.” Gewoon, op de koffie, de kerk bekijken, even bijpraten en weer weg.
Al weet je dat met deze paus maar nooit, want hij zal ongetwijfeld ook de parochianen van pastor Traettino (willen) ontmoeten, al zal dat zeker niet op een officiële manier of tijdens een kerkdienst gebeuren.
Paus en pastor kennen elkaar al sinds 2006, toen Traettino in de evangelische kerk van Buenos Aires actief was. Hij ontmoette er kardinaal Bergoglio, de huidige paus, die toen aartsbisschop van Buenos Aires was. Ze hebben meerdere keren uitvoerig met elkaar gesproken, discussiërend over alle (praktische) facetten van de oecumene.
Pastor Traettino (70) is gelieerd aan de pinksterbeweging die met name in Zuid-Amerika een stormachtige groei doormaakt. Een aantal jaren geleden keerde hij terug naar Italië en werd voorganger in Caserta, in de Evangelische kerk van de Verzoening. Hij is internationaal zeer actief in evangelische organisaties en de pinksterbeweging, en ijvert sinds jaar en dag voor meer toenadering tussen de christelijke kerken. Onlangs hebben paus en pastor elkaar weer eens ontmoet en toen vertelde de paus dat hij de pastor graag in zijn gemeente zou willen bezoeken.
Verkeerd begrepen
Enkele weken geleden sprak ook een kleine delegatie van de internationale Evangelische Alliantie (WEA) enkele uren met de paus. Een diepgaand, openhartig gesprek, eveneens over oecumene. Een van de deelnemers, Brian Stiller, liet na afloop weten dat de paus binnenkort een dienst in een kerk van de pinkstergemeente in Rome zou bijwonen en er zijn excuses zou aanbieden voor „de pijn” die de Rooms-Katholieke Kerk de pinksterkerken heeft aangedaan.
Dat heeft Stiller dus verkeerd begrepen, want dat is de paus niet van plan. Maar het blijft opmerkelijk genoeg dat hij de tijd neemt om naar die kerk van de Verzoening te gaan. De paus kent uit zijn Zuid-Amerikaanse tijd de groeistuip die de pinksterkerken daar doormaken. Er wordt daar zelfs wel eens van „concurrentie” gesproken. Maar volgens Brian Stiller heeft de paus tijdens hun ontmoeting gezegd dat hij er niet op uit is om leden van evangelische kerken tot het katholicisme te bekeren. „Ik wil dat mensen in hun eigen gemeenschap Jezus vinden. Er zijn veel leerstukken waar we het nooit over eens zullen worden. Laten we daar onze tijd niet aan spenderen, maar ons liever bezighouden met het tonen van de liefde van Jezus”, aldus Franciscus tijdens deze ontmoeting.
De paus kent de klacht van veel protestantse kerken, ook in Italië, dat de Rooms-Katholieke Kerk zo massief aanwezig is, dat christelijke minderheidskerken in de schaduw van die roomse reus nauwelijks voldoende licht krijgen om te kunnen groeien. Met name de Waldenzers, de grootste protestantse kerkgemeenschap in Italië, hebben vaker geklaagd over onschuldig ogende vormen van discriminatie.
Verschoven
Overigens zou het bezoek van de paus aan de evangelische pastor aanvankelijk komende zaterdag, 26 juli, plaatsvinden. De bisschop van Caserta zou echter, naar verluidt, een brief naar het Vaticaan hebben gestuurd om de paus te vragen ook de katholieke gemeenschap van de stad en zijn bisdom te ontmoeten.
Daarop is een typisch Vaticaanse oplossing gevonden: de paus vliegt zaterdag per helikopter naar Caserta om er het feest van de Heilige Anna, de schutspatrones van de stad, bij te wonen en om er een plechtige openluchtmis op te dragen.
In de namiddag vliegt hij terug naar Vaticaanstad om de daaropvolgende zondag het gebruikelijke Angelus op het Sint Pietersplein te bidden en er zijn zondagspreekje te houden.
Daags daarna, op maandag, stapt hij opnieuw in de helikopter om zijn evangelische vriend en pastor Traettino en diens gemeente te bezoeken.
Frans Wijnands volgt het Vaticaan al ruim veertig jaar. Hij woont in België.