Prof. Robert Wistrich van het Vidal Sassoon Internationaal Centrum voor de Studie van het Antisemitisme van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem heeft van de antisemitische uitingen in de afgelopen dagen geen systematische studie gemaakt. Maar hij heeft bij de vorige militaire acties van Israël ook al gezien dat zowel anti-Israëlische- als antisemitische uitingen toenemen. Mensen generen zich niet openlijk hun haat tegen Joden te tonen.

Deze trend nam hij al waar toen hij aan het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw nog in Groot-Brittannië woonde. Het verschil met vandaag is dat door internet de snelheid en het hoeveelheid berichten zijn toegenomen. Het gaat om halve waarheden, leugens en verzinsels die worden verspreid via internet en miljoenen mensen beïnvloeden.

Wistrich zegt dat dezelfde mensen die hysterisch reageren als Israël actie onderneemt om zijn burgers te verdedigen, nergens te zien zijn als het gaat om bloed­baden in Syrië en Irak gaat, die zich bijna dagelijkse voordoen. Dat is al een aanwijzing dat er antisemitisme in het spel is. „Als mensen alleen verontwaardigd zijn over wat Joden doen, moeten ze bewust of onbewust worden voortgedreven door een vorm van antisemitisme.”

Als iemand zou zeggen dat Israël op verkeerde wijze reageert op de problemen met Gaza en Hamas en het anders zou moeten doen, is er een eerlijk debat. Maar nu wordt er direct beweerd dat het om criminele acties gaat. De boze burgers zouden er intussen niet over piekeren dat zo te noemen als hun eigen land op een dergelijke manier zou reageren.

Wistrich heeft de laatste dagen veel gekeken naar verslagen op buitenlandse televisiezenders. Deze beginnen met het vaste patroon van Israëlische bombardementen op de Gazastrook, waarbij Palestijnen werden gedood. Veel later krijgt de kijker enkele beelden te zien van beschietingen op Israël, waarbij de nadruk erop wordt gelegd dat niemand werd gedood.

De zenders tonen dus dat er aan de ene kant zwaar geweld wordt gebruikt, terwijl dit aan de andere kant ineffectief en onbelangrijk is. „Ons wordt niet verteld dat het in dat laatste geval om een criminele actie gaat onder het internationale recht en dat het tegen elke geaccepteerde norm ingaat om lukraak raketten af te schieten op gebieden waar burgers wonen in de hoop hen te doden. Het verhaal is compleet eenzijdig. Dit is wat meer antisemitisme kweekt dan wat dan ook.”

De impressie die zo wordt voorgesteld, is dat Joden de schuldigen zijn. „Kijk hoe gewelddadig, bloeddorstig en agressief ze zijn. Dit is een stereotiepe die nu al tientallen jaren lang in het bijzonder aan miljoenen Europeanen verkocht wordt. Ze weten niet beter, ze begrijpen er geen snars van”, aldus Wistrich.

Volgens de hoogleraar weet iedereen die de binnenlandse politiek van Israël de afgelopen tijd nauwlettend heeft gevolgd dat de regering beslist niet betrokken wilde worden bij de huidige ronde van gevechten. „Dat wordt echter niet gecommuniceerd”, zegt hij.

Israël heeft slechts een fractie van zijn vuurkracht in de Gazastrook gebruikt, maar het kan zich volgens Wistrich niet optimaal verdedigen vanwege de kritiek van de internationale gemeenschap. „Elke paar jaar krijgen we dus een herhaling van zetten. Het zal nog een keer gebeuren, totdat Hamas ont­manteld wordt. Maar dat gaat dus niet gebeuren.”