Nipte steun in Senaat voor nieuwe zorgwet
DEN HAAG. Een kleinst mogelijke meerderheid van 38 senatoren zal naar verwachting vanavond instemmen met de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) 2015 van staatssecretaris Van Rijn (VWS).
CDA en GroenLinks, die in principe wel positief zijn over de doelstellingen van de wet, noemden de ingangsdatum van 1 januari 2015 gisteren te vroeg en de bijbehorende bezuinigingen te fors. PVV, SP, 50Plus, de Partij voor de Dieren en de Onafhankelijke Senaatsfractie OSF toonden zich vanaf het begin kritisch over de koers van Van Rijn.
De WMO 2015 vervangt de al bestaande WMO, waarmee gemeenten in 2007 verantwoordelijk werden voor het organiseren van de huishoudelijke hulp. Volgens de nieuwe wet moeten gemeenten behalve de huishoudelijke hulp ook de dagbesteding en de activiteitenbegeleiding regelen voor alle burgers met een beperking. Het organiseren van beschermd wonen en opvang voor burgers met psychische of psychosociale problemen en slachtoffers van huiselijk geweld en/of eerwraak komt daar nog bij.
Volgens het regeerakkoord zouden gemeenten in 2015 aan de huishoudelijke hulp ook nog eens 75 procent minder mogen uitgeven dan nu en aan de dagbesteding 25 procent minder. Om zich te verzekeren van de benodigde steun van D66, CU en SGP sloot Van Rijn een akkoord met de Tweede Kamerfracties van deze partijen. Daarin werd de bezuiniging op de huishoudelijke hulp voor 2015 teruggebracht tot 32 procent (465 miljoen) en die op de dagbesteding tot 11 procent (235 miljoen). Vanaf 2017 wil Van Rijn op beide jaarlijks ruim 1 miljard euro besparen; 473 miljoen op de begeleiding en 610 miljoen op de huishoudelijke hulp.
De oppositiepartijen (met uitzondering van D66, CU en SGP) vinden de ingangsdatum van 1 januari 2015 ook na het akkoord onverantwoord. Van Rijn weet volgens hen onvoldoende hoe ver gemeenten gevorderd zijn met de voorbereiding. Ook onderschat hij volgens hen het aantal banen dat zal verdwijnen als gevolg van paniekontslagen bij zorginstellingen.
VVD, PvdA, D66, CU en SGP vinden de invoering na het akkoord verantwoord, maar zijn niet zonder zorg. Gisteren drukten ze Van Rijn op het hart dat de bezuinigingen niet ten koste mogen gaan van de gespecialiseerde dagbesteding voor patiënten met niet-aangeboren hersenletsel. Ook willen ze dat de cliëntondersteuning aan het WMO-loket in gemeenten tijdig geregeld is.
Gisteren stelde Van Rijn de vijf gerust door 75 miljoen euro aan te kondigen voor een toelage, waarmee burgers die financieel krap zitten hun huishoudelijke hulp kunnen houden. Met de maatregel denkt Van Rijn 10.000 banen in de thuiszorg te kunnen behouden.