Zuid–Aziatische landen zien kansen voor vrijhandelsverdrag
De ministers van buitenlandse zaken van de SAARC, het regionale samenwerkingsverband van Zuid–Aziatische landen, maken goede vooruitgang bij onderhandelingen over een vrijhandelsverdrag. De kans dat zo’n verdrag kan worden getekend op een aanstaande SAARC–top is aanmerkelijk toegenomen nu India en Pakistan bezig zijn hun betrekkingen te normaliseren.
De top wordt van 4 tot 6 januari gehouden in Islamabad. De veiligheidsmaatregelen rond het treffen zijn ongekend streng, omdat kort geleden twee pogingen zijn gedaan om de Pakistaanse president Pervez Musharraf te vermoorden.
Een hoge Pakistaanse functionaris zei er alle vertrouwen in te hebben dat de ministers die vrijdag in Islamabad zijn begonnen aan voorbereidend overleg, het eens kunnen worden over een vrijhandelsverdrag. Bangladesh en een paar van de kleine landen eisen maatregelen om hen te beschermen tegen overspoeling van hun markt met goedkope Indiase producten. Na afloop van de ochtendzitting zei de Indiase minister Yashwant Sinha dat over al het besprokene consensus was bereikt.
De zeven lidstaten van de SAARC – India, Pakistan, Bangladesh, Sri Lanka, Nepal, de Malediven en Bhutan – proberen al langer een vrijhandelsovereenkomst te sluiten, maar konden het daar op hun top in 2001 en 2002 niet over eens worden. Vorig jaar werd de top overgeslagen omdat India en Pakistan niet met elkaar aan één tafel wilden zitten. Tijdens de laatste top, in januari 2002 in Nepal, hadden de twee landen een miljoen soldaten aan weerszijden van hun grens samengetrokken. Sinds april hebben zij hun diplomatieke betrekkingen hersteld, een bestand afgekondigd in Kashmir en hun transportverbindingen hersteld. Het luchtverkeer werd donderdag hervat.
Het beoogde vrijhandelsverdrag zou de importheffingen tussen de SAARC–landen in vijf tot tien jaar moeten verlagen van 25–30 procent tot 0–5 procent. Als het verdrag op de komende top wordt getekend wordt het per 1 januari 2006 van kracht.
De SAARC vertegenwoordigt een vijfde van de wereldbevolking, onder wie honderden miljoenen van de allerarmsten. Door hun economieën te bundelen – behalve vrije handel wordt in 2020 een economische unie voorzien – hopen de lidstaten hun rijkdommen, arbeidspotentieel en groeiende technische vaardigheden beter aan de bevolking ten goede te laten komen. Er is al een gezamenlijke Kamer van Koophandel en Industrie en er zijn verdragen gesloten over samenwerking op velerlei gebied, waaronder de strijd tegen terrorisme, drugshandel en vrouwenhandel.
Mogelijk zal op de komende top een extra protocol worden getekend over de samenwerking bij terreurbestrijding. Het onderwerp ligt gevoelig, omdat India Pakistan beschuldigt van steun aan extremistische moslims die aanslagen plegen in Kashmir.
Andere kwesties op de agenda zijn armoedebestrijding en bestuur. In de SAARC–landen hebben 400 miljoen mensen niet genoeg te eten, beschikken 26 miljoen mensen niet over veilig drinkwater en 830 miljoen niet over behoorlijk sanitair. Er liggen drie rapporten over manieren om daar verbetering in te brengen. Een sociaal handvest dat zal worden gepresenteerd beoogt de deelname van burgers aan het bestuur te verhogen, het respect voor de mensenrechten te vergroten en het analfabetisme te verminderen.