„Bezwaren tegen snelle afhandeling OM”
UTRECHT (ANP). De zogeheten ZSM-werkwijze van het Openbaar Ministerie waarbij het OM eenvoudige strafzaken snel zelf afhandelt, staat op gespannen voet met een eerlijk proces. Dat staat in de jaarlijkse rapportage van het College voor de Rechten van de Mens.
Er kleeft een aantal bezwaren aan ZSM, dat de doorlooptijden van eenvoudige strafzaken aanzienlijk verkort. De aanklager vervult zelf de rol van onafhankelijke en onpartijdige rechter, terwijl hij zelf partij is. „Dat kan op gespannen voet komen te staan met een eerlijk proces”, concludeert het college.
Het College voor de Rechten van de Mens is een onafhankelijke toezichthouder op mensenrechten in Nederland. Het is bij wet ingesteld en informeert en adviseert de overheid.
Een eerlijk proces kan verder gevaar lopen als de verdachte niet voldoende is geïnformeerd over de gevolgen van het afstand doen van het recht om je tegen de opgelegde straf te verzetten. „Het recht op een effectieve verdediging kan ook in het geding komen, omdat veel verdachten geen gebruikmaken van hun recht op rechtsbijstand”, stelt het college.
Verder vindt het College voor de Rechten van de Mens dat de overheid in Nederland in het algemeen meer oog moet hebben voor mensenrechten op lokaal niveau. „De mensenrechtelijke invalshoek is niet vanzelfsprekend. Niet in het vreemdelingenrecht, niet bij de Groningse aardbevingen en niet in het maatschappelijke debat rond racisme”, stelt voorzitter van het college Laurien Koster vast.
Gaswinning in Groningen gaat ook om mensenrechten, benadrukt ze. „Tot nu toe is bij de besluitvorming over gaswinning en afhandeling van schade onvoldoende aandacht besteed aan de verplichtingen die de overheid heeft op grond van de rechten van de mens.”