Nederland gaat de gevaren bestrijden door een zeer intensieve nationale en internationale uitwisseling van informatie over onder meer reisbewegingen van jihadstrijders. Dit gebeurt ook over contacten tussen extremisten.

Het risico van iedere terugkeerder uit Syrië of Irak wordt in kaart gebracht. Op basis daarvan worden specifieke maatregelen genomen. Verder wordt het uitreizen van jihadgangers „met alle beschikbare middelen” belemmerd. Dat gebeurt onder meer door het bevriezen van tegoeden en het intrekken van paspoorten.

Veel maatregelen moeten de serieuze dreiging op lange termijn tegengaan, laat de minister weten. Uit onderzoek van de geheime dienst AIVD blijkt dat die er is. De dienst bracht hierover maandag een rapport naar buiten.

Hoe reëel dat gevaar is, bleek vorige maand bij de aanslag op het Joods Museum in Brussel. Daar schoot een Franse teruggekeerde Syrië-ganger, Mehdi Nemmouche, vier mensen dood. Eerder dit jaar wist Frankrijk nog een aanslag van een Syriëganger te voorkomen.

Met de moorden in Brussel kwam uit waar de Europese antiterrorismeorganisaties zoals ook de AIVD en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) al maanden voor waarschuwden. Opstelten: „De concrete dreiging die uitgaat van de ongeveer 3000 Europese jihadgangers.”

De terroristische organisaties waar ze voor hebben gestreden, plegen in Irak en Syrië dagelijks „de meest vreselijke misdrijven”, concludeert hij. „Datzelfde gedachtegoed heeft inmiddels in Nederland honderden aanhangers en vele sympathisanten. Deze met name jonge mensen worden aangetrokken door een extreem gewelddadige ideologie, die steeds openlijker wordt gepropageerd.”

De AIVD heeft momenteel moeite de groeiende stroom Nederlandse jihadisten in eigen land goed te volgen. Veiligheidsdeskundige Rob de Wijk van het Centrum voor Strategische Studies in Den Haag bevestigt dit en spreekt van een groot capaciteitsprobleem.