Sobere troonswisseling in zonnig Madrid
MADRID. Eenheid, stabiliteit en vernieuwing. Die zaken wilde Felipe VI donderdag uitstralen op de dag van zijn beëdiging als nieuwe koning van Spanje.
De dag begint in de audiëntiezaal van het Zarzuela-paleis, aan de rand van Madrid. Sinds middernacht is Felipe (46) officieel koning van Spanje. Nu krijgt hij uit handen van zijn teruggetreden vader Juan Carlos een sjerp om zijn middel, als symbool dat hij de bevelhebber van de strijdkrachten is.
Daarna gaat het in een historische Rolls-Royce naar het parlementsgebouw in het centrum van de Spaanse hoofdstad. De wagen was ooit in gebruik bij de Spaanse dictator Franco (1892-1975).
Koningin Letizia is niet in het lang. Evenmin draagt ze een diadeem of dure sieraden. Het koningspaar wil ingetogenheid uitstralen, zeker nu Spanje in een economische crisis zit en de jeugdwerkloosheid groot is.
Bij het parlementsgebouw is een erewacht van alle legeronderdelen aangetreden. De koning inspecteert die.
In het tot in alle hoeken gevulde parlementsgebouw krijgen de koning, koningin en hun twee dochters een plek op het speciaal gebouwde podium. Vanaf de galerij kijken koning Sofía en haar dochter prinses Elena toe. Koning Juan Carlos heeft ervoor gekozen om niet bij de beëdiging aanwezig te zijn. Hij wil dat de aandacht naar zijn zoon gaat, en niet naar hem.
Na hartelijke woorden van de parlementsvoorzitter legt de koning tegenover hem de eed af. Het ”Leve de koning!” klinkt. Zijn vrouw, koningin Letizia, geeft Felipe een hartelijke kus.
Daarna is het woord aan koning Felipe. Hij belooft vernieuwing. Felipe wil een koning zijn die dicht bij het volk staat. Hij bedankt onder anderen zijn vader en zijn moeder. Een speciaal woordje is er voor zijn oudste dochter Leonor, die nu kroonprinses –oftewel de Prinses van Asturia– is. Over alle schandalen rond zijn vader en zijn zus Cristina zwijgt de nieuwe koning. Daar neemt hij afstand van.
Felipe staat ook stil bij de slachtoffers van terroristische aanslagen de afgelopen jaren. Hij toont zich solidair met de „slachtoffers van de crisis.” De koning noemt Spanje „een plaats voor iedereen.” „We hebben een groots land. We zouden er allemaal trots op moeten zijn dat we Spanjaarden zijn.” Felipe besluit zijn toespraak met een ”dank u” in drie regionale talen: Catalaans, Baskisch en Galicisch.
Als de koning de zaal verlaat, klinkt nog een keer spontaa: ”Leve de koning!” Alle parlementariërs en genodigden drukken hem daarna de hand.
Vanaf de trappen van het parlementsgebouw kijken de koning, zijn vrouw en hun kinderen naar een militaire parade. Daarna stapt Felipe met koningin Letizia in een auto voor een rijtoer naar het koninklijk paleis, een paar kilometer verderop. De koning kiest voor een open auto. Eerst was gemeld dat er een gesloten wagen zou worden gebruikt, maar het veiligheidsrisico wordt blijkbaar laag ingeschat. Wel staan op veel gebouwen langs de route zwaarbewapende agenten.
De tocht verloopt goed. Achter de hekken staat het vol, zij het niet overvol. Dat er zo’n 500 mensen tegen de monarchie betogen, valt amper op. Zij bevinden zich voor een groot deel op andere plekken in het centrum. De politie arresteert drie man.
Op het plein voor het koninklijk paleis wachten inmiddels duizenden mensen tot de balkondeuren open gaan. Na aankomst van de auto bij het paleis gebeurt dat al snel. Koning Felipe komt als eerste naar buiten. Even later zijn vrouw en hun twee dochtertjes, Leonor en Sofía. Koning Juan Carlos is er nu wel bij. Ook hij en zijn vrouw voegen zich bij het nieuwe koningspaar op het balkon. De oude koning kust zijn kleindochter Leonor naast hem.
Dan is het officiële deel van de dag voorbij. De vele vlaggen wapperen nog lang, maar van grote feesten is geen sprake. Buitenlandse gasten zijn er niet. Voor de koning wachten als eerste kennismakingsbezoeken aan de drie buurlanden: Marokko, Portugal en Frankrijk.