Gemenebest ziet af van schorsing Zimbabwe
De stuurgroep van ministers van het Gemenebest heeft geen schorsing van Zimbabwe voorgesteld. Wel hebben deze ministers van Buitenlandse Zaken woensdag een laatste dringende oproep aan de regering-Mugabe gedaan om de mensenrechten te herstellen en vrije en eerlijke verkiezingen voor te bereiden.
Allerwegen werd verwacht dat de stuurgroep zou adviseren Zimbabwe voorlopig te schorsen. Om zijn herverkiezing in maart te verzekeren, heeft president Robert Mugabe de toevlucht genomen tot wetsvoorstellen die op gespannen voet staan met de uitgangspunten van het Gemenebest.
Zo wil Mugabe strenge beperkingen opleggen aan de pers. De veiligheidswetten zijn aangepast. Het aantasten van het gezag van de president geldt bijvoorbeeld als een vergrijp. En de nieuwe kieswet heeft als doel het aantal kiezers te beperken. De meeste van al deze omstreden bepalingen hebben als doel Mugabe in maart in het zadel te houden.
Aanvankelijk wilde de regering ook geen buitenlandse waarnemers bij de verkiezingen toelaten, maar inmiddels heeft ze onder druk toegegeven. Alleen waarnemers uit Groot-Brittannië en Nederland zijn niet welkom.
Ook doet de regering niets tegen geweld en politieke intimidatie in het land, of bevordert zij dit juist. Verder eist het Gemenebest dat leger en politie zich niet meer met politiek bemoeien. Enkele weken geleden verklaarden legerleiders geen andere president dan Mugabe te accepteren.
In de afgelopen dagen maakte minister van Buitenlandse Zaken Jack Straw van het Verenigd Koninkrijk zich sterk voor een schorsing. Drie weken geleden was zijn collega Phill Goff van Nieuw-Zeeland de eerste die hiertoe opriep.
Volgens de BBC waren het vooral de Afrikaanse en Aziatische landen in de stuurgroep die een gematigde positie innamen. Naast het Verenigd Koninkrijk en Nieuw-Zeeland pleitte ook Canada voor schorsing.
Secretaris-generaal Don McKinnon van het Gemenebest zei dat de stuurgroep op 1 maart weer zou vergaderen, voorafgaand aan de bijeenkomst van regeringsleiders in Australië. Hij sloot niet uit dat er dan alsnog tot een schorsing zou worden besloten. De verkiezingen in Zimbabwe zijn op 9 en 10 maart.
De Europese Unie heeft deze week Zimbabwe tot 3 februari de tijd gegeven om de situatie te normaliseren. Voldoet het land dan niet aan de eisen, dan worden de resterende hulpprogramma’s ook stopgezet. Schorsingen en sancties kunnen de internationale isolatie van Zimbabwe onderstrepen.
Het Gemenebest is een organisatie van 54 landen over de hele wereld. De meeste van deze landen waren vroeger deel van het Britse koloniale rijk. Een land kan worden geschorst door de 54 regeringsleiders, die elke twee jaar bij elkaar komen.