Op het eerste gezicht lijken de feiten helder. Strijders van de extremistische beweging Islamitische Staat in Irak en Syrië (ISIS) leden in Syrië behoorlijke verliezen. En dus verlegden ze hun aandacht naar Irak, waar ze binnen een jaar opmerkelijk veel terreinwinst boekten. Deze week veroverden ze de tweede stad van Irak, Mosul.

ISIS weet zich met name in het noorden van Irak gesteund door de soennitische bevolking, die ontevreden is over de door sjiieten gedomineerde regering in Bagdad. Niet voor niets sloten duizenden officieren die ooit onder Saddam Hussein dienden, zich de afgelopen tijd bij de opstandelingen aan.

Maar achter de schermen lijkt zich meer af te spelen. Het Iraakse leger is de afgelopen jaren intensief door de Amerikanen en andere westerse strijdkrachten getraind en uitgerust. De troepen van premier Maliki zouden dus goed in staat moeten zijn om korte metten te maken met de strijders van ISIS.

In plaats daarvan vluchtte het regeringsleger begin deze week uit Mosul en gaf de ISIS-strijders ruim baan. Boze tongen beweren dat Maliki met opzet voor het scheppen van chaos heeft gekozen. Zijn sjiitische achterban steunt hem al langere tijd niet meer onverdeeld. Door het creëren van een gemeenschappelijke vijand zou de Iraakse premier de gelederen weer willen sluiten.

Welke kwade opzet er ook achter de situatie zit, feit blijft dat ISIS inmiddels een aanzienlijk gebied in handen heeft.