De afgelopen dagen zong het al rond dat er sancties zouden komen vanuit Saudi-Arabië. En nog steeds zijn ze niet officieel bevestigd. Maar dinsdag meldden Saudische media zeer gedetailleerd - op basis van een bron bij Buitenlandse Zaken in Saudi-Arabië - dat het land daadwerkelijk is begonnen met de invoering van de handelsmaatregelen tegen Nederlandse bedrijven. Nederland probeert er nu helderheid over te krijgen.

De sancties zijn een reactie op de sticker van Wilders. Daarop staat de Saudische vlag met de tekst: „De islam is een leugen. Mohammed is een boef. De Koran is gif.”. Rutte erkent dat PVV-leider Geert Wilders vrijheid van meningsuiting heeft, maar noemde de stickeractie „onnodig grievend, kwetsend en weinig smakelijk”. De Nederlandse regering heeft zich gedistantieerd van de actie van Wilders. Volgens Wilders kan „geen democraat” de sancties „accepteren”. „We mogen ons niet monddood laten maken door een barbaars land dat het woord mensenrechten niet eens kan spellen.”

De maatregelen houden in dat Nederlandse bedrijven per direct niet meer in aanmerking komen voor opdrachten in Saudi-Arabië. Bedrijven in de Arabische staat mogen geen Nederlandse spullen meer importeren. De handel tussen beide landen is per jaar goed voor ongeveer 6 miljard euro. De betrokken bedrijven wachten de ontwikkelingen voorlopig af. Onder meer olieconcern Shell, baggeraar Boskalis en ingenieursbureau Arcadis lieten weten nog geen inschatting te kunnen maken van de gevolgen.

Minister Frans Timmermans (Buitenlandse Zaken) wil er alles aan doen „om de gevolgen voor Nederland zo beperkt mogelijk te houden”. Hij wil Saudi-Arabië duidelijk maken dat het niet een heel land kan afrekenen op het „puberaal gedrag van een parlementariër”. De komende dagen vertrekt een topambtenaar van BuZa naar de Saudische hoofdstad Riyad om de Nederlandse positie opnieuw duidelijk te maken. Timmermans wil kort daarna zelf ook nog gaan.

De Saudische ambassade in Den Haag wilde dinsdag niet reageren.