De universiteit ondervroeg ruim 250 klanten van in totaal 11 verschillende voedselbanken, verspreid over heel het land. Daaruit blijkt dat de voedsel­pakketten soms te klein zijn en dat ook het gezondheidsgehalte te wensen overlaat.

Dat mensen met een lage sociaaleconomische status vaker ongezond eten dan mensen met een hoge status, is bekend. Ze lopen daardoor een groter risico op bijvoorbeeld overgewicht, diabetes en hart- en vaatziekten.

Van deze groep zijn de voedselbankklanten wat hun voedings­inname betreft voor een groot deel afhankelijk van wat ze wekelijks in hun etenspakket krijgen. En dat is volledig afhankelijk van donaties van levensmiddelenbedrijven, supermarktketens en particulieren.

Dat laat te wensen over: ruim 70 procent van de voedselbankklanten is volgens de onderzoekers „voedselonzeker.” Dat betekent dat ze niet altijd de mogelijkheid hebben om voldoende of gezond en gevarieerd te eten. Dat geldt nog het meest voor klanten met kinderen. Daarnaast geldt dat lager opgeleiden en vrouwen vaker niet voldoende te eten hebben dan hoger opgeleiden en mannen.

Veel meer klanten

„Het is schrikbarend dat er in een welvarend land als Nederland zo veel voedselbankklanten zijn die niet de mogelijkheid hebben om voldoende of gezond te eten”, zei onderzoeker Judith Neter van de afdeling gezondheidswetenschappen van de VU gisteren bij de presentatie van de cijfers.

Voedselbanken Nederland spreekt de uitkomsten niet tegen. „Het onderzoek bevestigt het beeld dat we dagelijks bij de voedsel­banken zien”, zegt voorzitter L. Wijnbelt. „We kunnen alleen maar onze oproep herhalen dat voedselbanken veel meer en gezonder voedsel nodig hebben. Er wordt nog zo veel goed eten weggegooid.”

De voedselbank in Amsterdam zag het aantal klanten in 2012 met 30 procent stijgen, en vorig jaar werd datzelfde percentage genoteerd. Momenteel ontvangen 1850 huishoudens, met in totaal 4700 personen, voedselpakketten. „Daar gaat dus heel wat voedsel in om en het is echt lastig om voldoende gezond en gevarieerd eten te krijgen”, zegt bestuurslid M. Bollijt.

In de wintermaanden krijgen de voedselbanken te weinig verse groenten en fruit aangeboden. Zuivel en vlees vormen het hele jaar door een probleem. „De winkels hebben hun logistiek verbeterd, waardoor er minder voedsel overblijft dat niet meer wordt verkocht.”

Voor de voedselpakketten komen alleenstaanden in aanmerking die na aftrek van vaste lasten minder dan 180 euro per maand overhouden. Per volwassene komt daar 60 euro bij en per kind tot 18 jaar 50 euro.

„We proberen hen elke week van drie maaltijden te voorzien. Dat is voor die mensen een steun in de rug. Daarnaast gaan we met mensen in gesprek, waarbij we hen bijvoorbeeld naar de gemeente of naar schuldhulpverlening doorverwijzen.”