Ongehuwd samenwonen wint in Europa aan populariteit. Zo kiest 83 procent van de Nederlanders geboren tussen 1971 en 1980 voor deze samenlevingsvorm in plaats van meteen te trouwen, tegenover 40 procent van de Nederlanders geboren tussen 1951 en 1960. In Roemenië zijn de percentages respectievelijk 18 en 31 procent. De onlosmakelijke band tussen het huwelijk, seksualiteit en gezinsvorming is niet vanzelfsprekendheid meer.

„Het percentage Nederlanders dat bij het verlaten van het ouderlijk huis trouwt, wordt steeds kleiner. Vooral in Oost-Europa, waar deze trend later is gestart, zal het aantal mensen dat gaat samenwonen sterk stijgen”, stelt Nicole Hiekel, onderzoeker aan het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut. De sociologe analyseerde de gegevens van zo’n 10.000 samenwonenden in Noord-, West-, Oost- en Centraal-Europa en promoveert volgende week aan de VU in Amsterdam hierop.

Wat zijn belangrijke motieven om te gaan samenwonen?

„Jongeren zien dat veel huwelijken stuklopen en willen eerst nagaan of ze bij elkaar passen. Er zijn ook mensen die trouwen om economische redenen uitstellen. Ze kunnen geen groot feest of een huwelijksreis bekostigen. Of ze willen pas trouwen als ze een vaste baan hebben. Voor een kleine groep is het huwelijk een gepasseerd station. Het is de vraag of het samenwonen vooral een gevolg is van de secularisatie. Er zijn tegenwoordig ook christenen die uit zorgvuldigheid eerst gaan samenwonen. Vergelijk het met de aankoop van een auto waarbij je eerst een proefrit maakt.”

Zullen er in de toekomst nog nauwelijks mensen trouwen?

„Nee, en dat zal goed nieuws zijn voor een christelijke krant. Het gros van de samenwonenden staat positief tegenover een huwelijk op een later moment.”

Er worden steeds meer kinderen buiten het huwelijk geboren. Wat betekent dit voor kinderen?

„Een relatie van samenwonenden blijkt minder stabiel. Maar de concludusie dat vrijwel alle kinderen daarvan de dupe zijn, klopt niet. Weinig moeders zijn single en de meeste samenwonenden die een kind willen krijgen, zijn gericht op een huwelijk.”

U concludeert dat vooral hoogopgeleide samenwonenden op trouwen gericht zijn. Je zou het tegendeel verwachten.

„In de jaren 70 was het samenwonen voor hen een manier om te laten zien dat ze niets hadden met het „burgerlijke” huwelijk. Nu het samenwonen vrijwel door iedereen geaccepteerd is, zie een je omgekeerde beweging.”