Op een steenworp afstand van het Konrad-Adenauer-Haus in Berlijn, de machtsbasis van de CDU, zetelt de deze maand één jaar geworden eurokritische partij AfD. De kleine conservatieve partij valt de machtige christendemocraten van bondskanselier Angela Merkel steevast aan. Vooral als het om europolitiek gaat.

Bij de Bondsdagverkiezingen in september miste de partij de kiesdrempel van 5 procent op een haar na. Bij de Europese verkiezingen is het eerste succes wel te verwachten. Allereerst omdat de kiesdrempel hiervoor is weggehaald, maar ook omdat de ”Alternatieven” het met 7 procent al maanden goed doen in de Duitse peilingen. Als de partij dat weet te verzilveren, is ze geen splintergroepering meer, maar een partij waar de Duitse politiek rekening mee moet houden.

Eurokritisch zijn ze bij de AfD. In Duitsland worden ze vaak europopulistisch genoemd. Maar daar wil de partij niets mee van doen hebben. „Wij zijn geen Geert Wilders of Marine Le Pen”, zegt partijleider Bernd Lucke. Hij voelt zich eerder verbonden met partijen die nu samen in de Europese Conservatieve Fractie (ECR) zitten. De meeste nadruk legt hij op de Nederlandse ChristenUnie. „Zij staat ook kritisch ten opzichte van de euro als munt.”

„Positief dat de AfD aan ons denkt”, zegt ChristenUnielijsttrekker Van Dalen. „Programmatisch zijn er met de AfD absoluut overeenkomsten, zeker als het gaat om het hervormen van de euro.” De ChristenUnie liet vorig jaar toekomstscenario’s voor de euro doorrekenen door de Tilburgse prof. Johan Graafland. Zijn conclusie staat nu in het verkiezingsprogramma, vertelt Van Dalen. „De eurozone moet opgeschoond worden.”

Van Dalen kent het beroerde imago van de AfD in Duitsland. „Maar dat is vooral valse beeldvorming door politieke tegenstanders. Voorlieden van de partij hebben steeds afstand genomen van rechts populisme.” Mochten de Duitsers na de verkiezingen voldoende stemmen halen en interesse hebben in de conservatieve fractie, dan wil Van Dalen hen wel eerst aan de tand voelen. „Wat zijn hun standpunten over vreemdelingen bijvoorbeeld? Dat moet helder zijn.”

Niet alleen als het om de euro gaat zijn er overeenkomsten tussen AfD-lijsttrekker Lucke en de ChristenUnie – die in Brussel doorgaans samen optrekt met de SGP. De hoogleraar macro-economie in Hamburg is calvinist in een land dat grotendeels is op te delen in lutheranen en rooms-katholieken.

Bernd Lucke is in meerdere opzichten een protestant. Zijn tegenstribbelen tegen de Duitse dominantie in de europolitiek is er een teken van. Maar ook door zijn lidmaatschap van de calvinistische kerk wordt hij zo gezien. Lucke rijdt bewust geen auto en heeft geen tv.

Hij verdedigt zijn mening in talkshows die hij zelf niet kent. „Ik betreur het steeds dat het niveau van de vragen zo laag is.” Zijn aanhangers in Duitsland smullen ervan hoe politieke tegenstanders zich steeds weer stukbijten op ‘hun’ professor. „Veel politici hebben grote ego’s. Ik ben blij dat ik me alleen met praktische oplossingen hoef bezig te houden.”