De arrestatie van de oud-dictator ziet Haider als een „goedkope komedie” van de Amerikanen en een „tamelijk bedriegelijke manoeuvre.” Het zou „net zo goed om een van zijn vele dubbelgangers kunnen gaan.” Het speeksel dat de Amerikanen van de arrestant hebben afgenomen „is niets waard”, omdat er geen monster was van voor die tijd, zei Haider dinsdagavond voor de Oostenrijkse televisie.

De Amerikanen hadden de actie nodig „om Bush van het dilemma te verlossen. Men moet niet vergeten dat hier een land werd overvallen door een ander land, dat tegen de wil van de Verenigde Naties oorlog heeft gevoerd - een aanvalsoorlog; tot op de dag van vandaag zijn alle verwijten niet juist gebleken”, aldus de voormalige leider van de rechts-populistische FPÖ.

Het was mogelijk geweest om in Irak op vreedzame wijze en zonder bloedvergieten een wisseling van het regime tot stand te brengen, beweerde Haider. „Dit bewind wilde niet onvoorwaardelijk de confrontatie.” Tot aan het einde toe heeft Bagdad „voorstellen gedaan”, onder andere om „de Amerikanen een aandeel in de oliebronnen te geven.”

Volgens Haider had veel leed kunnen worden voorkomen. Hij is er bovendien niet van overtuigd dat Saddam -gelet op andere despoten- er werkelijk zo slecht van afkwam. „In vergelijking met andere dictators in het gebied tot aan China -Israël moet ik wel noemen- valt het me erg moeilijk hier graduele verschillen te ontdekken.”

Van de berechting van Saddam verwacht de gouverneur niet veel. Het heeft „in werkelijkheid niets met rechtspraak van doen. Daar heerst de willekeur van de Amerikanen, die zelf bang zijn zich aan het oordeel van het Internationaal Gerechtshof te onderwerpen, omdat ze weten dat veel daden die zij hebben gepleegd niet alleen strijdig zijn met het volkerenrecht, maar individueel strafbaar - schendingen van de mensenrechten die zouden worden vervolgd.” Daarbij verwees hij naar de „gevangenen in speciale gevangenissen van de Amerikanen na 11 september.”

Kiezen tussen Saddam Hussein en George Bush bleek voor Haider niet eenvoudig. „Die keuze valt me moeilijk. Beiden hebben op voet van oorlog geleefd met het volkerenrecht, schendingen van de mensenrechten begaan. De een heeft geluk een wereldmacht aan te voeren, dus de macht en de wetten te schrijven, terwijl de ander een zwakke dictator is geweest.”

Het televisie-interview was niet de eerste flirt van Haider met Saddam Hussein. In 2002 bracht de omstreden politicus verscheidene bezoeken aan de gewezen Iraakse president. Die bracht hij „de groeten” over „van het Oostenrijkse volk”, waarmee hij de regering in Wenen in ernstige verlegenheid bracht.

Op de dag van het Amerikaanse ultimatum aan Saddam publiceerde de volksmenner een boek getiteld ”Te gast bij Saddam”. Daarin waren talrijke foto’s te vinden van een glimlachende gouverneur die de handen schudt van de voormalig Iraakse leider-of een van diens dubbelgangers, zoals een Duitse wetenschapper later vermoedde- en andere kopstukken van het toenmalige regime. Overigens liet Haider in de gewraakte uitzending weten op een later tijdstip „geloofwaardig” te maken „dat hij de echte had ontmoet.”

Het jongste optreden van Haider riep een storm van protesten op in de Oostenrijkse politiek. Sociaal-democraten en Groenen waren het erover eens dat Haider het aanzien van Oostenrijk schade had toegebracht. Volgens de laatsten was hij niet meer in staat het verschil te zien tussen een massamoordenaar en een democratisch gekozen president.

Hans Fischer, de sociaal-democratische vice-voorzitter van het nationale parlement en mogelijke kandidaat voor het presidentschap, eiste van de regering een duidelijke stellingname. Oostenrijk is het aan Israël verschuldigd, duidelijk te maken dat dit niet de officiële mening van het land is, zo zei hij. De minister van Buitenlandse Zaken, Benita Ferrero-Waldner, zei geen enkel begrip te hebben voor de uitlatingen van haar partijgenoot, die ze „volkomen absurd” noemde.

Voor zijn gedweep met Saddam betaalt Haider binnenkort wellicht een hoge prijs. Op 7 maart vinden er in Karinthië deelstaatverkiezingen plaats. Woensdag kondigde de ÖVP in Karinthië aan Haider niet opnieuw als gouverneur te willen. Met zijn recente uitspraken over Saddam Hussein heeft hij zich „gediskwalificeerd”, zo liet ÖVP-woordvoerder Georg Wurmitzer weten. Een ander lid van de FPÖ als gouverneur sloot hij echter niet uit, mocht de FPÖ opnieuw de grootste partij worden.

De Oostenrijkse bondskanselier wees de woorden van Haider eveneens van de hand, maar wilde er weinig woorden aan spenderen. Hij had er enigszins moeite mee dat de mening van één persoon telkens weer het probleem van het hele land wordt. „We zijn een vrij land, iedereen kan dingen zeggen die absoluut onredelijk zijn en desondanks is het een vrij en democratisch land”, aldus Schlüssel. „Wat kunnen 8 miljoen Oostenrijkers aan deze uitlatingen doen? Niets.”

Haider toonde zich donderdag weinig onder de indruk. De rel die hij had veroorzaakt, noemde hij „een storm in een glas water.” Hij zei er alles aan te doen om ervoor te zorgen dat de FPÖ in maart weer als sterkste uit de bus komt, zodat hij met de stemmen van zijn eigen fractie kan aanblijven als gouverneur.

Gevraagd naar een reactie op het commentaar van Schüssel zei de gouverneur dat de ÖVP en de FPÖ nu eenmaal verschillende partijen zijn. De FPÖ zou het van oudsher nauwer nemen met de mensenrechten - of het nu gaat om een groot land als de VS of een kleine Arabische staat. En „Israël moet het zich laten welgevallen dat het met dezelfde maten wordt gemeten als de anderen.”