en mr. D. J. H. van Dijk vinden het met een beroep op de Bijbel legitiem dat Saddam Hussein eventueel de doodstraf krijgt. Nu de dictator een gevangene is geworden, rijzen er de nodige vragen. Een van de vragen die door de arrestatie van Saddam Hussein worden opgeworpen, is de vraag of hij de doodstraf moet krijgen.

Nu is het vaststellen en opleggen van een bepaalde straf een zaak van de rechtsprekende macht. Het is niet aan de politiek om ten aanzien van individuele personen aan te geven welke straf men gepast acht.

Legitiem
Dit laat echter onverlet dat de SGP in bepaalde zeer ernstige gevallen het opleggen van de doodstraf door een wettige overheid een legitieme straf vindt. Niet uit populistische bloeddorstigheid of onderschatting van het huiveringwekkende karakter dat de doodstraf heeft. Maar wel omdat de overheid van Godswege is geroepen om het kwaad op gepaste wijze te bestraffen. In het geval van Saddam Hussein mag deze straf dan ook niet worden uitgesloten.

De doodstraf wordt door politici en beleidsmakers in Nederland categorisch afgewezen. Als Bin Laden in Nederland werd opgepakt, zou hij nota bene niet aan de Verenigde Staten worden uitgeleverd, omdat hij daar de doodstraf kan krijgen. In het licht van gruwelijke massamoorden, ten hemel schreiende oorlogsmisdaden en terroristische aanslagen waarmee de wereld wordt geconfronteerd, is zo’n houding onbegrijpelijk en onverantwoord.

Roeping
De visie van de SGP op de doodstraf, die ook onze visie is, berust op wat de Bijbel zegt over de roeping die de overheid heeft tot herstel van het geschonden recht. De mens is geschapen naar het beeld en de gelijkenis van God. Vanuit dit vertrekpunt -de hoge waardigheid van de mens als beelddrager van God- volgt dat de overheid (rechter) gerechtigd is om bij ernstige levensdelicten de doodstraf te overwegen en toe te passen. „Wie des mensen bloed vergiet, zijn bloed zal door de mens vergoten worden; want God heeft de mens naar Zijn beeld gemaakt” (Genesis 9:6). Ook het Nieuwe Testament bevestigt de legitimiteit van deze straf. Denk bijvoorbeeld aan Romeinen 13:4 of Handelingen 25:11.

De overheid heeft niet alleen het recht, maar onder bepaalde omstandigheden ook de plicht om deze straf op te leggen. Zij staat schuldig indien zij deze plicht consequent verzuimt. Deze opvatting is voluit in lijn met de bijbelse bepalingen over de zwaardmacht van de overheid.

Het is veelzeggend dat vooral sinds de Verlichting in vele landen, maar ook in delen van de christelijke kerk, aan deze opvatting wordt geknaagd. Onder invloed van het vooruitgangsgeloof van de Verlichting werd de doodstraf als barbaars van de hand gewezen. Bovendien ontstond er een optimistisch vertrouwen in de mogelijkheid tot aardse perfectionering van de mens. Deze onbijbelse gedachten hebben hun doorwerking gekregen in het denken over de legitimiteit van de doodstraf.

Kortom, de visie van de SGP op de doodstraf heeft alles te maken met de hoge waarde die zij -op grond van de Bijbel- aan het menselijk leven toekent.

Ter bescherming
Bij een bewust vergrijp tegen het menselijk leven kan de hoogste straf gerechtvaardigd zijn. Met name uit eerbied voor God, Die de mens naar Zijn beeld heeft geschapen, maar ook tot bescherming van de samenleving. Terecht en veelvuldig is in het verleden door gereformeerde theologen betoogd dat als de overheid het zwaard wegwerpt dat God tot bescherming van de burgers heeft gegeven, het door misdadigers zal worden opgeraapt en er geen druppels, maar stromen bloed vergoten zullen worden. Een ernstige, maar helaas ook actuele waarschuwing.

Rechtspreken blijft mensenwerk. Dat geldt bij het opleggen van een langdurige celstraf, maar ook bij het opleggen van de doodstraf. Daarom mag het opleggen van deze straf alleen mogelijk zijn onder strikte voorwaarden en op basis van een eerlijk en onafhankelijk proces. Natuurlijk moeten daderschap en schuld onomstotelijk vaststaan. Door de toegenomen mogelijkheden van DNA-onderzoek worden fatale vergissingen hieromtrent gelukkig steeds meer uitgesloten.

Het opleggen van de doodstraf is gerechtigd bij ernstige levensdelicten. Dergelijke straffen behoren bovendien te worden opgelegd door een wettige overheid. Om die reden waardeert de SGP het positief dat Saddam Hussein zal worden vastgehouden door de Amerikanen totdat Irak een wettige regering heeft gekregen. Pas dan zal hij voor berechting aan de Irakezen worden overgedragen.

Gelet op de vele gruweldaden die Saddam tegen zijn eigen bevolking heeft bedreven, valt niet uit te sluiten dat hij daarvoor de doodstraf krijgt. In bijbels perspectief zou dat een legitieme straf zijn. Het zou niet minder dan een wonder zijn als hij, met het zicht op het einde van zijn leven, tot inkeer kwam en zijn leven zou verliezen aan Christus, zoals eens de moordenaar aan het kruis.

De auteurs zijn lid van de Tweede Kamer voor de SGP respectievelijk beleidsmedewerker voor de SGP-fractie in de Tweede Kamer.