Geïnspireerd door het boek ”Een seculiere tijd” van de Canadese filosoof Charles Taylor zocht dinsdagavond op het partijbureau van de ChristenUnie in Amersfoort een groepje mensen naar een antwoord op die vraag.

Taylor stelt in zijn boek dat sinds de jaren zestig van de vorige eeuw het tijdperk van authenticiteit is aangebroken: niet langer mobiliseert de elite de massa; mensen bepalen tegenwoordig zélf wat ze doen, waar ze op stemmen. Het wij-gevoel is niet leidend meer, het draait om wat ik vind.

Veel christenen stemmen bijvoorbeeld ook niet meer automatisch op een christelijke partij. Laat staan dat ze zich daarvoor –langdurig– willen inzetten.

Tóch kunnen christelijke organisaties ook in deze tijd mensen in beweging krijgen, betoogde senior onderzoeker Rob Nijhoff van het wetenschappelijk instituut van de ChristenUnie.

Allereerst door de realiteit te accepteren. Vrijheid, gelijkheid en individualiteit zijn de mantra’s van het moderne leven. Maar dat zijn bij uitstek thema’s die zich lenen voor een christelijke invulling, betoogde Nijhoff.

Ook nu houden mensen, voornamelijk jongeren, behoefte aan oriëntatie en aan gezamenlijke visievorming. Christelijke organisaties kunnen daarin voorzien. Of het nu bestaande instituties betreft of nieuwe als ForumC.

Aanpassingsvermogen is wel vereist: mensen binden zich niet zomaar en zeker niet snel voor langere tijd aan een organisatie.

Nijhoff raadde christelijke clubs aan niet meteen te beginnen met een doelgerichte strategie op te stellen om in rapport met de tijd te komen. „Begin met overgave.”

Overgave aan God. Beginnen met knielen. Vanuit dat „warme centrum” kunnen christenen dan komen tot een visie, een doel of een organisatie.

Christelijke instellingen moeten dicht bij hun oorspronkelijke bron blijven. „Niet steeds meer water bij de wijn doen om meer mensen aan te trekken. Dat werkt niet. Dan verliezen mensen, met name jongeren, hun oriëntatiepunt.”

Ze moeten ook gaan denken in cirkels, in plaats van allerlei grenzen te stellen. „Probeer mensen geleidelijk aan naar binnen te halen. Maak van een sympathisant van de ChristenUnie een vriend. Dan wordt hij wellicht later lid, misschien zelfs een actief lid.”

Verder pleitte Nijhoff voor persoonlijke banden tussen leiders van christelijke organisaties en voor coalitievorming.

Zo zouden de christelijke hogescholen in Zwolle, Ede en Gouda een netwerk kunnen vormen, evenals de christelijke mediabedrijven RD, ND, GrootNieuwsRadio en De Nieuwe Koers.

Ten slotte raadde hij de organisaties aan „divers” te zijn in de presentatie naar buiten toe: het trouwe achterbanlid vraagt om een andere benadering dan een zwevend individu.

Adjunct-directeur Geert Jan Spijker van het wetenschappelijk instituut van de ChristenUnie zette dinsdagavond het pleidooi van de Leidse rechtsfilosoof Paul Cliteur af tegen het denken van Taylor. Cliteur is voor een strikte scheiding van religie en politiek. Religie kan volgens hem aanzetten tot geweld. Religieuze overtuigingen moeten achter de voordeur blijven, omdat burgers anders niet in vrede met elkaar kunnen samenleven. 
Dat zogeheten laïcisme werkt juist segregerend, betoogde Spijker, omdat het geen ruimte biedt aan gelovigen.

Hij voelt zich veel meer thuis bij Taylor, die wél ruimte wil laten voor diepgaande verschillen in de samenleving.

De staat dient in de ogen van Taylor niet christelijk te zijn, maar moet alle overtuigingen gelegenheid geven zich in het publieke domein te manifesteren.

De ChristenUnie staat daar ook voor, zei Spijker. Iedereen heeft in Nederland gelijke rechten en allen moeten hun geloof kunnen beleven.

De politiek is er ook niet voor het christelijk belang, maar voor het algemeen belang: het goede zoeken voor de héle samenleving.

Tegelijkertijd wil de partij christelijke ‘voorrechten’ beschermen, zoals het bijzonder onderwijs en de zondagsrust.