„Saddam zit vast in omgeving Bagdad”
De Amerikanen houden Saddam Hussein vast in de regio Bagdad. De zaterdag opgepakte ex-dictator van Irak blijft daar om berecht te worden in „het proces van de eeuw.”
Dat heeft een lid van de Iraakse regeringsraad, Mowaffaq al-Rubaie, woensdag gezegd. Ondertussen groeit in Europa het openlijke verzet tegen een eventuele doodstraf voor Saddam.
De opmerkingen van al-Rubaie over de verblijfplaats van Saddam temperden berichten dat hij was overgebracht naar het oliestaatje Qatar. Volgens de politicus heeft de Amerikaanse bewindvoerder in Irak, Paul Bremer, hem verzekerd dat Saddam nog steeds in Irak is. „Zo Allah het wil wordt hij in het openbaar berecht door een Iraakse rechtbank.”
Diverse Europese landen spraken zich uit tegen een mogelijke doodstraf voor de voormalige dictator. De Amerikaanse president Bush zei dinsdagavond voor het eerst openlijk dat Saddam „de ultieme gerechtigheid” verdient voor zijn misdrijven. „Hij is een folteraar, een moordenaar, een afschuwelijke tiran”, aldus Bush tegenover de zender ABC-News.
In de Tweede Kamer keerde de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Bot zich tegen de doodstraf voor Saddam Hussein. Het kabinet is bereid een Iraaks tribunaal bij de berechting van de opgepakte dictator bij te staan, bijvoorbeeld in VN-verband. Als dat tribunaal evenwel de doodstraf als mogelijke straf kent, zal Nederland zich daar uit principe tegen verzetten, aldus Bot.
Ook Britse, Spaanse en Italiaanse politici keerden zich woensdag tegen een mogelijk executie van Saddam. Een woordvoerder van de Europese Commissie zei dat het om een principezaak gaat, „wat ook de omstandigheden zijn, of de ernst van de misdaden die zijn begaan.”
In het Midden-Oosten zien velen de uitlatingen van Bush als een bevestiging dat het lot van Saddam al bij voorbaat vaststaat. „Ik betwijfel of hij een eerlijke en vrije rechtszaak zal krijgen”, zei de Iraanse president Khatami.
Iran heeft eerder gezegd een aanklacht in te dienen tegen Saddam wegens de oorlog die de buurlanden tussen 1980 en 1988 uitvochten. Ook Italië overweegt de voormalige Iraakse president aan te klagen als duidelijk is dat Saddam betrokken was bij de aanslag die begin november in Zuid-Irak aan negentien Italiaanse militairen het leven kostte.
Verder wil Koeweit een rol spelen in het proces. Irak hield het oliestaatje in 1990 en begin 1991 bezet. Koeweit wil Saddam aanklagen wegens „agressie en misdaden” tegen het emiraat, maakte premier Sabah bekend.
In de Iraakse hoofdstad vielen woensdagochtend zeker tien doden toen op een druk kruispunt een tankwagen met hoge snelheid tegen een busje reed. De ontploffing veroorzaakte een vuurbal die andere voertuigen in brand zette. Ten minste vijftien personen raakten gewond.
De politie meldde in eerste instantie dat het voertuig was geladen met explosieven. Na nauwkeurig onderzoek bleek het echter om een verkeersongeluk met een gewone tankwagen te gaan, aldus een Amerikaanse legerwoordvoerder.
Elders in Bagdad kwam een Irakees om toen aan de kant van de weg een bom ontplofte, die Amerikaanse militairen had moeten treffen. Twee mensen raakten gewond. Bij een vergelijkbaar incident nabij de noordelijke oliestad Kirkuk raakten woensdagavond diverse Amerikaanse militairen gewond.