Uit cijfers van de Belastingdienst bleek deze week dat 34.000 ouders hun kinderen een schenking tot 100.000 euro hebben gedaan om hun huis op te knappen, af te lossen of te kopen. Dat is sinds oktober vorig jaar mogelijk zonder schenkbelasting te betalen. De regeling geldt tot 31 december van dit jaar.

De Belastingdienst heeft het totaalbedrag van de grote schenkingen nog niet vastgesteld, omdat veel ouders ook minder dan een ton hebben overgemaakt. Maar aangenomen mag worden dat het om enkele miljarden euro’s gaat. Daar komt nog een aanzienlijk bedrag van een zeer groot aantal kleinere schenkingen bij.

„Maar over de totale omvang hebben we niet goed zicht”, zegt Lucienne van der Geld, juridisch directeur van Netwerk Notarissen, waarvan 160 kantoren deel uit maken. „Bedragen van ruim 5000 euro mogen ouders jaarlijks aan hun kinderen overmaken, zonder dat ze dat hoeven te melden. Die worden niet geregistreerd. Maar er is de laatste jaren veel meer aandacht gekomen voor het schenken van geld aan de volgende generatie. Niet alleen om te voorkomen dat er bij overlijden veel erfbelasting moet worden betaald, maar ook door de eigen bijdrage die mensen moeten betalen bij opname in een verzorgingstehuis. Voor de hoogte van die bijdrage telt het vermogen mee. Sommigen schenken het dan liever aan hun kinderen.”

Bovendien zien veel ouders dat hun kinderen moeilijker geld kunnen lenen dan vroeger het geval was en springen daarom bij. Dat gebeurt zelfs door ouders die het zich eigenlijk niet kunnen veroorloven. Volgens voorzitter Joke de Kock van de Vereniging voor Schuldhulpverlening NVVK helpen tegenwoordig veel ouders hun kinderen met hun hypotheek, omdat ze door scheiding of werkloosheid in de problemen zijn gekomen. Maar veel ouders komen daardoor zelf in de problemen, constateert ze.

Voor het doen van een schenking hoeven ouders niet per se naar een notaris. Maar als het om grotere bedragen gaat, doen ze dat vaak toch wel. Van der Geld: „We onderscheiden daarin twee groepen. De eerste komt om advies. Ze vragen zich af wat de gevolgen van de schenking kunnen zijn, bijvoorbeeld voor de kinderen die geen geld kunnen krijgen omdat ze geen eigen huis hebben. Ze willen weten hoe dat gelijk getrokken kan worden, zonder dat er later ruzie over ontstaat. De tweede groep komt hier echt om een schenkingsakte op te stellen. Daarin kunnen ze vastleggen dat een schenking herroepelijk wordt, zodat ze het geld ook kunnen terugvorderen. Maar ze kunnen ook aangeven dat het geld niet bij schoonzoon of -dochter terecht mag komen.”

Net als de meeste andere notarissen, vindt ook Lucienne van der Geld dat ouders voorzichtig moeten zijn met het voortijdig weggeven van hun geld, ook als het gaat om de verlaging van de eigen bijdrage bij verblijf in een verzorgingstehuis. „Ze moeten zeker niet hun laatste geld aan de kinderen schenken. Ze moeten zich de vraag stellen: wat was ik van plan met mijn spaargeld en kan ik die plannen ook na de schenking nog steeds realiseren? Mensen moeten er bij stilstaan dat de verzorgingsstaat afgebroken wordt. Steeds meer kosten voor de oude dag zullen voor eigen rekening komen en niemand wil in de herfst van zijn leven ‘geld terugvragen’ van zijn kinderen.”

Schenken en eigen bijdrage

Heeft het schenken van geld aan je kinderen zin, om te voorkomen dat je een hoge eigen bijdrage moet betalen in een verzorgingshuis? Vermogende mensen moeten soms hun spaargeld aanspreken om een eigen bijdrage tot maximaal 2200 euro per maand te betalen. Het is moeilijk te zeggen bij hoeveel inkomen en spaargeld die bijdrage oploopt tot het maximum. Dat heeft ook te maken met persoonlijke omstandigheden en bepaalde aftrekposten. Op de site hetcak.nl staat een rekenmodule die meer inzicht geeft in de hoogte van de eigen bijdrage.