Het Landbouw-Economisch Instituut (LEI) maakte dat dinsdagmorgen bij zijn ramingen over 2003 bekend. De meeste veehouderijbedrijven hebben een moeilijk jaar achter de rug. Veel pluimveehouders werden ernstig getroffen door de vogelpest.

Maar ook vleeskuikenhouders die niet direct te maken kregen met maatregelen rond de vogelpest, doken dit jaar als gevolg van lage vleeskuikenprijzen gemiddeld voor 2000 euro in de rode cijfers. De eierprijs was door de vogelpest ongekend hoog. Leghennenhouders van wie het bedrijf niet was geruimd, profiteerden hiervan en zagen hun inkomen sterk stijgen van gemiddeld 40.000 naar 176.000 euro. Dit betrof ongeveer 40 procent van de leghennenbedrijven.

In de varkenshouderij daalden de opbrengstprijzen dit jaar opnieuw, zodat het doorsnee gezinsinkomen net als in 2002 zwaar negatief was. Gemiddeld ging het daarbij om een bedrag van 10.000 tot 34.000 euro, zodat veel varkenshouders op hun vermogen moesten interen.

De melkveehouders zagen hun gezinsinkomen in 2003 vooral door een lagere melkprijs met 3000 euro teruglopen naar 40.000 euro. Dit ondanks de voortgaande schaalvergroting -in 2003 kwam het gemiddelde bedrijf boven de grens van zestig koeien- en ondanks hogere opbrengsten van verkochte dieren. In de vleeskalverhouderij verbeterde de situatie dankzij betere prijzen.

Bij de akkerbouwers leverden de droogte en de krappere oogsten van aardappelen en graan in de Europese Unie een duidelijk voordeel op. Het gemiddelde inkomen steeg -in met name de kleigebieden- weer van een matig resultaat van 16.000 naar 52.000 euro.

In de glastuinbouw waren de resultaten wisselend. Potplantentelers hadden in 2003 in het algemeen een kostendekkende exploitatie met iets hogere inkomens (gemiddeld 111.000 euro). Ook in de glasgroente was er sprake van een behoorlijk inkomen, dat met 78.000 euro iets hoger lag. In de snijbloementeelt stegen de opbrengsten minder dan de kosten, vooral door hogere gasprijzen. Het inkomen van de bloementelers liep daardoor terug, maar het bleef met 54.000 euro ruim positief.

In de glastuinbouw liepen de bedrijfsresultaten sterk uiteen door prijsverschillen. Zo daalden de prijzen van tomaten en aubergines en stegen die van komkommers en (rode) paprika’s. De prijzen van rozen en potplanten daalden, maar die van veel andere snijbloemen lagen hoger. De export van vooral bloemen verliep minder vlot door de sterke koers van de euro en hogere luchtvrachttarieven.

De meeste takken van tuinbouw in de open grond hadden in 2003 te kampen met teruglopende resultaten. Alleen de boomkwekers wisten hun bedrijfsuitkomsten door een grotere afzet te verbeteren. In de bloembollenteelt bleven de resultaten dit jaar achter door lagere prijzen van de tulp en de lelie. In de fruitteelt lagen de opbrengsten in het afzetseizoen 2003/04 weliswaar hoger dan in het voorgaande jaar, maar de kosten waren ook gestegen. Per saldo daalde het bedrijfsresultaat.

Het totale inkomen in de land- en tuinbouw was in 2002 het laagste sinds 1993. Nu er in 2003 nauwelijks een verbetering was en zich in een aantal sectoren zelfs een verdere verslechtering voordeed, neemt de zorg over de financiële positie van veel bedrijven toe. Het LEI wees dinsdagmorgen daarbij ook op de gevolgen van de afbouw van de Europese landbouwsubsidies, de stagnerende economie, de gestegen koers van de euro en de prijzenoorlog tussen supermarkten.

Mede door de matige resultaten daalde het aantal bedrijven fors. Het aantal bedrijfsbeëindigingen steeg van 3 procent in 2002 naar 4,5 procent in 2003. Boven dit gemiddelde zitten de varkens- en de pluimveehouderij en bedrijven voor melkvee, glasgroenten, champignons, bloembollen en fruit.

De productiewaarde van de gehele agrarische sector bleef dit jaar ongeveer gelijk op 20 miljard euro. De waarde van de tuinbouw is met 8 miljard euro inmiddels groter dan die van de veehouderij (7,5 miljard euro), terwijl die van de akkerbouw dit jaar 2,7 miljard euro bedraagt.