Afghanen angstig en gemotiveerd naar stembus
KABUL (ANP). De presidentsverkiezingen van zaterdag moeten de bekroning van de overgang naar de democratie in Afghanistan worden, maar in het land heerst veel angst. De radicaal-islamitische Taliban, die in 2001 door de Amerikanen uit de regering werden verdreven, hebben gezworen het verkiezingsproces te verstoren. Eind vorige week voegden zij nog de daad bij het woord door het bureau van de onafhankelijke kiesraad in het oosten van de hoofdstad Kabul aan te vallen. In de hoofdstad heersen behalve verkiezingskoorts angst en soms zelfs regelrechte paniek.
De angst moet echter niet worden overdreven, zegt de Nederlandse europarlementariër Thijs Berman. Hij is voorzitter van de waarnemersmissie van de Europese Unie en verbleef vorige maand nog in het land. Berman, die woensdag opnieuw naar Afghanistan is vertrokken, heeft daar gemerkt dat veel Afghanen zeer gemotiveerd zijn om hun stem uit te brengen.
Bij de kiesraden stonden mensen in lange rijen om zich voor de verkiezingen in te schrijven. Verkiezingsbijeenkomsten in steden als Kandahar, vaak symbool van het geweld in het land, trokken 20.000 tot 30.000 mensen en verliepen zonder problemen. „Wij willen de Taliban verslaan door onze stem uit te brengen”, hoorde Berman velen zeggen. Niet moet worden vergeten, zegt hij, dat de Afghanen gewend zijn aan geweld. „Ze stoppen hun emoties zo veel mogelijk weg.”
Voor Berman is de essentie van de verkiezingen of zij zullen leiden tot een uitslag die door zowel de meeste Afghaanse bevolkingsgroepen als de meeste politieke leiders wordt aanvaard. Daarvoor zal ook van belang zijn in hoeverre er van fraude sprake is. De herverkiezing van president Hamid Karzai in 2009 ging gepaard met bedrog op grote schaal.
De verkiezingen hebben plaats aan de vooravond van het vertrek van de internationale troepenmacht ISAF, die van Afghanistan een stabiel, veilig en democratisch land moest maken. Aan die missie komt eind dit jaar een einde. Nederlanders waren in Afghanistan actief in de provincies Uruzgan en Kunduz. Tussen 27 juli 2006 en 17 november 2010 kwamen 25 Nederlandse militairen om.
Aan de verkiezingen nemen acht mannelijke kandidaten deel, van we er drie kansrijjk zijn. Dat zijn twee oud-ministers van Buitenlandse Zaken, Abdullah Abdullah (60) en Salmai Rassul (72), en oud-minister Ashraf Ghani (1949) van Financiën. De verwachting is dat geen van de kandidaten meer dan 50 procent van de stemmen haalt en dat er een tweede ronde nodig is. Die is nu gepland voor 28 mei. De kiesraad maakt 2 weken daarvoor de uitslag van de eerste ronde bekend. De kiesraad schatte deze week dat 12 van de 30 miljoen Afhanen zich als kiezer hebben laten registreren.