De cijfers over criminaliteit liegen er niet om.

„Dat klopt. Gemiddeld worden wij als jonge Marokkanen ruim vijf keer zo vaak verdacht van misdrijven als diefstal en inbraak als onze autochtone leeftijds­genoten. Bij geweldsmisdrijven scoren we bijna zes keer zo hoog. Criminologen en sociologen hebben zich de afgelopen jaren het hoofd gebroken over de vraag waarom juist wij oververtegenwoordigd zijn in de criminaliteitscijfers. Hun analyses komen niet altijd met elkaar overeen, maar over de oorzaken denken de bobo’s in grote lijnen hetzelfde.”

Hoe is je thuissituatie?

„Pa is streng, dominant en is thuis de baas. Ik haal het niet in m’n hoofd om hem tegen te spreken. Mijn jeugd was niet om over naar huis te schrijven. In ons gezin was geen begrenzing of beloning. Mijn ouders weten eigenlijk niet goed wat ze met me aan moeten, precies zoals een vertegenwoordiger van het Landelijk Beraad Marokkanen gisteren in de media al zei. Eigenlijk begrijpen mijn ouders en ik elkaar niet meer. Maar familie en vrienden blijven erg belangrijk voor me. De buitenwacht vertrouw ik op voorhand niet, tot het tegendeel blijkt. Met de Nederlandse samenleving voel ik me niet tot nauwelijks verbonden.”

Hoe komt dat?

„School heb ik niet afgemaakt, omdat ik het zat was om steeds te worden afgewezen voor een stageplek. Een baan kan ik helemaal vergeten. Voor mij is criminaliteit de enige manier om mezelf te bedruipen. Eigenlijk heb ik lak aan alles en iedereen. Ik ben kapitein op m’n eigen schip.”

Je groeit op straat op. Wat doet dat met je?

„De straat is voor mij en veel van mijn vrienden een wezenlijk onderdeel van ons sociale leven. Hij is als een betonnen jungle. Ik heb er geleerd voor mezelf op te komen en erop los te slaan als dat nodig is. Waarom zou ik me elke dag als vakkenvuller of kranten­bezorger uit de naad werken voor een hongerloontje? Er zijn andere, simpelere manieren om aan dure kleding of aan die vette iPhone te komen.”

Thuis word je strak gehouden door je vader. Waarom ben je op straat gewelddadig?

„Agenten zijn watjes. Gisteren heb ik er nog eentje de huid vol gescholden en een middelvinger naar hem opgestoken. Op vakantie in Marokko hoef ik dat niet te proberen. Als je daar bij wijze van spreken slechts naar een agent wijst, draai je al de bak in. De Nederlandse politie is veel te soft, weet je. Gisteren werd mijn kameraad Hazim in de boeien geslagen bij de boekwinkel toen hij een paar dvd’s onder zijn jas meenam. Op het bureau werd hij in een stoel gezet. De eerste vraag was of hij soms koffie wilde.”

De gemeente waar je woont, zet straatcoaches in. Waarom lukt het hun niet om jou en je vrienden op het rechte pad te brengen?

„Hij heeft geen Marokkaanse wortels, hij begrijpt onze cultuur en gewoonten niet en slaat vaak de plank mis. Hij straalt ook geen gezag uit. Het zou beter zijn als de gemeente beter om zich heen zou kijken en iemand zou aanstellen die we kennen. Zoals een oudere man uit de Marokkaanse gemeenschap, de opa van Hazim. Hij maakt regelmatig een praatje met ons en vraagt hoe het gaat. Hij is echt belangstellend. Ik heb die man écht hoog staan, misschien nog wel hoger dan mijn eigen vader. De opa van Hazim hoeft maar met zijn vingers te knippen, en iedereen luistert naar hem. Het voordeel is dat wij hem graag zien én dat hij goede maatjes is met de politie.”

Wat moet er gebeuren wil jij de criminaliteit ooit de rug toekeren?

„Ik moet terug de schoolbanken in. Daarna wil ik graag net zo veel kans maken op een baan als Pim, met wie ik op school veel optrok. Hij vond destijds wél een mooie stageplek en kreeg er zelfs een baan.”