Maar wie dacht dat dit allemaal ver achter ons lag, vergist zich. Want onlangs deed minister De Geus alsof hij leek op een in december bekende vrijgevige Spaanse bisschop. Deze vermomming werd echter al snel ontdekt. Het was ook niet te verwachten dat de opzet zou slagen. Immers, destijds al stonden de geuzen erom bekend dat ze arm waren en bleven.

Na zijn ontdekking sloeg De Geus geducht om zich heen. En in de hitte van het gevecht kreeg hij er danig van langs. Enigszins gehavend kwam hij uiteindelijk uit de strijd te voorschijn.

Me dunkt, voldoende stof voor een column. Want naast de kritiek op de handelswijze van minister De Geus in de discussie rond het zogenaamde Robin Hood-fonds, stemt het voorval ook tot nadenken.

Bijstandsfonds
Allereerst is het opvallend dat de minister erkende dat de overheid tekort dreigt te schieten in haar zorg voor de sociaal zwakkeren. Het voorstel van GroenLinks-parlementariër Van Gent om een speciale heffing van 500 euro aan rijken op te leggen en deze af te dragen aan mensen in de bijzondere bijstand, werd door hem omgebogen tot een solidariteitsfonds. Op dit speciale bank- of gironummer zou dan een ieder die dat wilde geld over kunnen maken voor bijstandsgezinnen.

De vraag is echter of de minister hiermee niet de grenzen overschreed van het private terrein van kerken en particuliere instellingen. Immers, de inkomsten van de overheid hebben altijd een wettelijke basis via belastingwetgeving, accijnzen en heffingen. Daarmee dragen deze afdrachten een verplicht karakter, wat uiteraard niet geldt van giften. Giften kunnen dan ook geen basis zijn voor overheidsbeleid, maar vormen bij uitstek de inkomstenstroom voor kerken en instellingen.

Bijspringen
In de tweede plaats laat het feit dat dit algemene fonds toch op sympathie kon rekenen ook zien hoever de kerk met haar diaconale taak uit het blikveld van de nazaten van de geuzen van weleer is verdwenen.

De discussie prikkelt ons er daarom toe om ons opnieuw te bezinnen op de sociale taak van de overheid. Als de overheid tekortschiet in haar sociale taak, dienen de kerken, dienen u, jij en ik dan niet bij te springen?

Uiteraard past dankbaarheid voor het werk onder mensen aan de sociale rand van onze samenleving, zoals dak- en thuislozen, verslaafden, gevangenen en prostituees. Maar toch, er is nog zo veel meer te doen. Stichting Ontmoeting zou ook in Amsterdam, Den Haag en Utrecht moeten werken; het Scharlaken Koord niet alleen onder Amsterdamse prostituees; Gevangenenzorg Nederland zou in alle gevangenissen werkzaam moeten zijn. Laat dat de vrucht van Kerstfeest zijn!

Drs. A. P. de Jong, werkzaam in het bankwezen