Zelfverzekerd volgens zijn fans, arrogant volgens zijn tegenstanders domineerde Stoltenberg met zijn linkse Arbeiderspartij de Noorse politiek heel wat jaren, voordat hij in september op een zijspoor werd gezet.

De afgestudeerde econoom Stoltenberg (16 maart 1959) geldt als een carrièrepoliticus pur sang. Zijn vader was minister van Buitenlandse Zaken en Defensie, zijn moeder staatssecretaris. Hij werkte als parttimejournalist en universitair docent. Op 21-jarige leeftijd werd hem al gevraagd staatssecretaris te worden.

Hij bekleedde diverse ministersposten, voordat hij in 2000 voor het eerst premier werd. Stoltenberg vermeed de laatste jaren het debat over eventuele toetreding van Noorwegen tot de Europese Unie. Zowel in 1972 als in 1994 stemden de Noren hierover, en beide keren verkozen ze hun onafhankelijke status. Stoltenberg mocht alleen stemmen in 1994 - hij was te jong in 1972 - en sprak toen zijn voorkeur uit voor toetreding.

Jens, zoals aanhangers hun premier liefkozend noemden, gaf al vaker blijk van een rebelse inslag. Zo heeft hij erkend dat hij ten tijde van de Vietnamoorlog meedeed aan een protest bij de Amerikaanse ambassade, waarbij hij stenen gooide. Hij voegde er wel aan toe dat hij de ramen niet had geraakt.

Wereldwijd bekend werd Stoltenberg door zijn ingehouden maar vastberaden optreden na de aanslagen van Anders Breivik in juli 2011. De rechtse extremist liet in het regeringskwartier van Oslo een bom ontploffen en richtte daarna een bloedbad aan onder deelnemers van een jongerenkamp van Stoltenbergs partij op het vakantie-eiland Utøya. Het kantoor van de premier werd verwoest. „Noorwegen laat zich niet intimideren door de bomaanslag en de schietpartij”, verzekerde Stoltenberg zijn landgenoten. „Het geweld zal juist worden beantwoord met meer openheid en democratie.”