Deze week, van 24 tot en met 28 maart, is de week van het passend onderwijs. De aanleiding voor deze week ligt in veel vragen die recent aan de orde zijn geweest in de Tweede Kamer. Veel van die vragen hadden betrekking op de betrokkenheid van leerkrachten en ouders op passend onderwijs. Weten ouders wel wat er allemaal gaat veranderen en beseffen leerkrachten wel wat hun te wachten staat? Daarnaast wekken media soms de indruk dat kinderen niet meer in het speciaal onderwijs geplaatst kunnen worden.

Zorgplicht

Bij passend onderwijs werken scholen met elkaar samen om leerlingen de juiste ondersteuning te geven; ondersteuning die past bij hun ontwikkelbehoeften. De reformatorische basisscholen hebben de handen ineengeslagen. Met elkaar en met het reformatorisch speciaal onderwijs vormen ze het samenwerkingsverband Berséba.

In de wet is vastgelegd dat elke school zorgplicht heeft. Dat betekent dat elke school de opdracht heeft passende ondersteuning te realiseren voor elk kind dat wordt aangemeld of aanwezig is. Maar betekent dat nu dat kinderen niet meer naar het speciaal onderwijs mogen, zoals weleens gesuggereerd wordt? Het antwoord is kort en bondig: het speciaal onderwijs blijft gewoon bestaan en daar mogen kinderen naartoe, als dat nodig is.

De trend in onze maatschappij is overduidelijk. Van scholen wordt verwacht het onderwijs aan alle kinderen zo veel mogelijk op de reguliere basisschool te geven. Daar is op zich ook niets mis mee. Als het welbevinden en de betrokkenheid van een leerling niet geschaad wordt, heeft het de voorkeur dat een leerling in het reguliere basisonderwijs blijft, ondanks eventueel aanwezige beperkingen. Maar als het voor een leerling beter is om op een speciale school het onderwijs te volgen, dan kan dat nu en dan kan dat ook na 1 augustus 2014.

Informatie

Of ouders wel voldoende weten over passend onderwijs, is een terechte vraag. Het gaat immers om hun eigen kinderen. Tegelijk geldt dat het gelukkig met veel kinderen op onze scholen goed gaat. Dat hun ouders zich niet zo verdiepen in passend onderwijs is logisch. Zodra ouders echter te maken krijgen met een kind met speciale behoeften op verstandelijk, sociaal-emotioneel, lichamelijk of psychisch gebied willen ze graag weten hoe het onderwijs hun kind zal ondersteunen in zijn of haar ontwikkeling. Dat is terecht.

Het is voor ouders dan niet altijd eenvoudig om de juiste informatie te vinden. Daarom is het van belang dat de informatie voor ouders eenduidig is. Het vraagt een goede samenwerking tussen het samenwerkingsverband en de scholen om de ouders optimaal te informeren. Diezelfde scholen hebben namelijk de ouders nodig om tot een goede ondersteuning voor leerlingen te komen bij wie de ontwikkeling niet vanzelf gaat. Zonder ouders gaat het niet.

Deskundigheid

Het zijn de leerkrachten van wie verwacht wordt dat ze hun leerlingen passende ondersteuning te geven. De twijfel wordt geuit of zij wel voldoende betrokken zijn bij passend onderwijs. Het zal waar zijn dat veel leerkrachten niet goed weten wat er allemaal geregeld moet worden. Laat dat ook maar vooral zo blijven. De kernvraag voor leerkrachten is hoe ze hun leerlingen op de juiste manier kunnen begeleiden. En dan niet alleen leerlingen met extra ontwikkelbehoeften, maar ook de andere.

In die vraag komt juist de grote betrokkenheid van onze leerkrachten openbaar. Betrokken op de inhoud van het onderwijs: daar gaat het juist om! Daar willen leerkrachten voor gaan: passende ondersteuning voor de leerlingen in hun groep. Als er ergens betrokkenheid op passend onderwijs blijkt, dan is het dagelijks in de klas.

Daar hebben ze deskundigheid voor nodig. Deskundigheid die zich niet alleen uit in kennis, maar vooral in vaardigheden om met een grote diversiteit aan leerlingen om te gaan. Een positieve attitude naar alle leerlingen is onmisbaar. Bij veel leerkrachten is deze gelukkig aanwezig. Daarbij is het gevoel ”ik kan het” van niet te onderschatten belang.

Leerkrachten hebben daarvoor leidinggevenden nodig die echt weten voor welke vragen hun teamleden staan in het ondersteunen van leerlingen. Leiderschap dat zich betrokken weet en voelt op de praktijk van elke dag en er voor de leerkrachten is. Leiderschap dat zich richt op het realiseren van een teamcultuur van niet alleen samen werken, maar vooral ook van samen doen.

Een week van passend onderwijs en dan weer over tot de orde van de dag? Elke dag is in het onderwijs een dag van passend onderwijs! Daar spannen onze leerkrachten zich iedere dag weer voor in. In een week van passend onderwijs kan dat niet genoeg benadrukt worden.

De auteur is regiomanager Randstad van samenwerkingsverband Berséba voor reformatorisch passend onderwijs en lid van de kenniskring passend leraarschap van Driestar Educatief.