„Die kruisvaarders, dat waren tenminste kerels”
Tientallen jaren braken kerkleiders zich het hoofd over het Samen op Weg-proces. Wat vindt de man in de straat van het samengaan van hervormden, gereformeerden en luthersen? Na het historische besluit gisteren peilde deze krant de meningen in de binnenstad van Utrecht. „SoW? Betekent dat sociaal ontwikkelingswerk?”
J. G. Bonsing (61), niet-kerkelijk: „Gebeurt er vandaag in deze stad iets historisch? Ik zou het niet weten. Gaat het om een muziekfestival of zo? Ha, een kerkelijke fusie? Volgens mij gaan gereformeerden, hervormden en reformatorischen samen. Goede zaak. Met enige synergie kunnen ze hun flankerende apparaten beter benutten. Wat ik daarmee bedoel? Geloven moeten elkaar kunnen vinden. Ik begrijp niet dat ze zo verdeeld zijn. Typisch Nederlands.”
Evert Muntslag (55), Surinaamse rooms-katholiek: „Ik ben een zwarte christen. Ik heb begrepen dat de gereformeerde bonders in Soest zich erbuiten houden. Die zitten daar in de ”bible belt”, hè. Bunschoten, Spakenburg, Leusden, Soest, Barneveld, Lunteren, Veenendaal en Ede ook. Ik heb dat een keer op een kaart gezien. Ik vind het een goeie zaak dat de christenen een vuist maken. We zijn als christenen veel te defensief. De islam is in opkomst. Er manifesteren zich rare dingen. In Sudan worden christenen vervolgd. Andere religies nemen het christendom niet serieus. De kruisvaarders, dat vind ik kerels. Hoe fout ze ook waren, ze stonden ergens voor. We hebben een revival nodig, net als in Amerika. Doorzetten, hè.”
Bas van Bergeijk (25), hervormd: „Ik vind het goed dat gereformeerden, hervormden en luthersen zijn samengegaan. Door de ontkerkelijking is het beter om de handen ineen te slaan. Ik heb begrepen dat de conservatieven hun eigen geloofsbelijdenis mogen houden. Zij zijn minder bereid hun oude gewoontes op te geven.”
Marije Uijtdenhaage (21), niet-kerkelijk: „Ik zou niet weten wat SoW of PKN betekent. Ik weet niet veel van kerken. Ik heb er geen problemen mee als die kerken naast elkaar zouden blijven bestaan. Ze geloven waarschijnlijk ieder net iets anders.”
L. Lindhout (59), hervormd: „Ik ben speciaal uit Naaldwijk naar Utrecht gekomen om de dienst in de Domkerk bij te wonen. Ik ben erg blij met de nieuwe kerk. Het SoW-proces heeft een paar weken te lang geduurd, en dan zeg ik het even cynisch. Er is met veel groepen rekening gehouden. Het ging moeilijk met de bezwaarden. In de nieuwe kerk kunnen zij een beetje tegenwicht bieden.”
F. Kuipers (45), niet-kerkelijk: „Historische dag? Hier in Utrecht gebeurt in principe nooit wat. Ha, daarom woon ik er ook. Drie kerken samen? Goeie zaak. De discussie daarover is toch in de achttiende eeuw al gestart? De wereld is al vergeven van schisma’s en sekten. De paus wilde zich in de zevende eeuw uitroepen tot god. Dat vonden ze in Constantinopel geen goed idee. Ik doe wel wat aan geschiedenis, maar niet met al die rare details.”
Marijke Orthel (45), remonstrants opgevoed, niet kerkelijk meer: „De enige historische gebeurtenis van vandaag die ik me kan herinneren is een opening van een expositie over kwetsbare plekken van de aorta. Of hebben we sinds vandaag soms een Amaliapark? Een gebeurtenis op kerkelijk gebied? Iets met Willibrord ofzo?”
Vwo-studente (15), moslim: „Historische dag? Is er vandaag iets met een herdenking van de Tweede Wereldoorlog? Een kerkfusie? Ze kunnen best samen. Ze geloven in een God. De heilige drie: Maria, Jezus en God.”
Universitair studente (27), rooms-katholiek: „Een belangrijke dag vandaag? Is er iets met Willibrord ofzo? PKN? Betekent dat Protestants Katholiek Nieuw Verbond? Ik vind zo’n fusie van drie kerken prachtig. Het christelijk geloof draait om eenheid. Verdeeldheid en versplintering leiden tot haat.”
Frank Bouwman (56), rooms-katholiek: „Ze moeten al de kerken bij elkaar douwen. Hiërarchie leidt tot verdeeldheid. Verdeeldheid, ik ben de uitdrukking effe kwijt, nou ja, eendracht maakt macht. Bezwaren in hervormde kring? Ja, ze hebben allemaal de zwarte kousjes nog aan, hè. Het zijn van die kleine clubjes met een ontzettend grote sociale controle. Je mag bijvoorbeeld voor het huwelijk niet samenwonen.”
René Holling (31), niet kerkelijk meer: „Het maakt me niks uit, die kerkelijke fusie. Het zal wel goed voor ze zijn. Die hervormden hebben altijd wel wat te zeuren. Als je voor jezelf strenge regels hebt, is dat best, maar val daar dan anderen niet mee lastig. Dan denk ik bijvoorbeeld aan protesten tegen drinkbeleid, een hoerenstraat hier in Utrecht of op zondag winkelen. Op zich hebben ze wel gelijk, maar laat de mensen nou zelf beslissen. Ik ben zelf katholiek opgevoed. Best confronterend. Dan had ik van die yin- en yang-tekens op mijn jack en dan mocht dat weer niet.”
P. A. Haars (52), actief rooms-katholiek: „Drie bij elkaar? Gereformeerden, hervormden en de baptistische kerk? Ik vind het goed dat ze een stukje bij elkaar zijn gekomen. Dan hebben we een basis. Misschien kunnen de katholieken er later ook bij. Ik vind protestanten wel te sober, naar binnen gekeerd. Moslims en katholieken zijn veel uitbundiger. Daar houd ik van.”
Marcel van Dam (30), niet-kerkelijk: „SoW? Statement of Work? Het doet me echt niks. Nee, ik geloof niet. Alleen in mezelf.”
Nelleke Beijers-Kruijne, hervormd opgevoed, niet kerkelijk meer: „Zal ik wat verklappen? Ik ben een domineesdochter. Die kerken hadden veel eerder samen moeten gaan. Ik vind die bezwaarde hervormden zo star, zo weinig coöperatief. Gisteravond zag ik een dominee in Man bijt Hond. Zo star, zo vasthouden aan eigen regels. Dat schiet bij mij helemaal verkeerd.”
Jannie (31): „Historische dag vandaag? Gisteren heeft de Utrechtse raad besloten om het stationsgebied te renoveren. Dat is best ingrijpend. SoW? Sociaal Ontwikkelings Werk? Bepaalde groepen hebben veel moeite met het samengaan, heb ik begrepen. Zijn dat de oud-gereformeerden of de christelijke gereformeerden? Laat ze elkaar de hand geven. Laat ze leuk met elkaar omgaan. Een beetje sociaal.”