Bij de vorige verkiezingen voor de gemeenteraden in 2010 ging 54 procent van de kiezers stemmen. Dat was al het laagste percentage ooit. Na de afschaffing van de stemplicht in 1970 schommelde de opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen rond de 70 procent, tot zich in 1990 een dalende trend inzette.

De fractieleiders van de partijen in de Tweede Kamer maken zich grote zorgen over die lage opkomst, bleek dinsdagavond bij een door de NOS uitgezonden verkiezingsdebat. PvdA-leider Diederik Samsom zei dat het „een democratisch ongeluk” zou zijn als de opkomst lager dan 50 procent wordt. Hij riep iedereen op te gaan stemmen. Ook andere partijleiders deden dat.

In het debat, waaraan bijna alle Kamerfracties deelnamen, haalden CDA-leider Sybrand Buma en ChristenUnie-leider Arie Slob uit naar PVV-voorman Geert Wilders. Die heeft volgens hen wel altijd „een grote mond” over de zorg, maar laat het verder afweten.

Buma en Slob wezen erop dat de PVV maar in twee gemeenten aan de verkiezingen deelneemt en dat er in zijn fractie vaak ruzie is. Wilders had eerder scherpe kritiek geuit op de kabinetsplannen om de zorg over te hevelen naar de gemeenten. Dat is volgens hem niet meer dan een enorme bezuinigingsoperatie, terwijl er miljarden naar Brussel gaan. „Handen af van de zorg”, riep Wilders uit in een felle woordenwisseling.

VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra zei dat afkomst van criminelen voor hem niet van belang is. De VVD wil de pakkans en de positie van slachtoffers centraal stellen. „Marokkaan, Turk of autochtone Nederlander, dat interesseert me niet. Ja, sommigen scoren hoger in de cijfers, maar daar gaat het niet om”, zei Zijlstra. Wilders veroorzaakte vorige week opschudding met zijn opmerking dat het goed zou zijn als er minder Marokkanen in Nederland zouden zijn.