Dat minder geld wordt uitgegeven komt voor een „belangrijk deel” door het aflopen van programma’s die zijn gefinancierd met geld uit het Fonds Economische Structuurversterking (FES). Dat fonds gebruikte de opbrengsten van aardgasbaten voor onder meer investeringen in de kenniseconomie.

Het Rathenau Instituut brengt de onderzoeksuitgaven van de overheid jaarlijks in kaart, maar keek nu voor het eerst ook naar de hoeveelheid geld die wordt gestoken in innovatie. „Van de 4,5 miljard euro voor onderzoek is 760 miljoen bestemd voor innovatie”, meldde het instituut.

Dat bedrag valt overigens fors hoger uit als ook zaken als belastingvoordelen voor bedrijven worden meegerekend. Die bedragen dit jaar ongeveer een miljard euro. „Al met al heeft de overheid dit jaar 2,1 miljard euro vrijgemaakt voor innovatie. Dit daalt de komende jaren naar 1,6 miljard euro in 2018”, schrijven de onderzoekers.

Opvallend is dat de fiscale voordelen een steeds groter deel zijn gaan uitmaken van het bedrag dat de overheid steekt in onderzoek. „In 1999 vormden de indirecte bedragen 8 procent van het geheel. Nu is dat 19 procent”, becijferde het instituut.

Het Rathenau Instituut benadrukt dat de innovatiecijfers mogelijk nog kunnen veranderen. Er wordt nog gesproken met de ministeries over welke uitgaven vallen onder innovatie. Toch verwacht het instituut dat de cijfers „redelijke betrouwbaar” zijn.