Volgens de rechtbank kunnen van de terreurcel in Hamburg alleen de drie kapers en hun contactpersoon van al-Qaida verantwoordelijk worden gehouden voor de dood van duizenden mensen bij de aanslagen op 11 september.

Het gerechtelijk bevel tot de vrijlating van de 31-jarige Mzoudi geldt met onmiddellijke ingang, maar de aanklagers kondigden aan in hoger beroep te gaan. Mzoudi zelf, die veertien maanden in voorarrest heeft gezeten, gaf geen reactie op zijn vrijlating, maar lachte en zwaaide naar zijn vrienden toen hij onder begeleiding van zijn advocaten de rechtbank verliet.

De Duitse advocaat Gerhard Strate heeft naar aanleiding van het bevel tot vrijlating van Mzoudi ook de vrijlating van Mounir El Motassadeq geëist. El Motassadeq, een kennis van Mzoudi, werd eerder veroordeeld tot vijftien jaar gevangenisstraf voor hulp aan de Hamburgse cel. Het hoger beroep van Motassadeq tegen zijn veroordeling moet nog dienen.

Het vier maanden oude proces tegen Mzoudi, die is aangeklaagd wegens medeplichtigheid aan de moord op 3066 mensen op 11 september 2001 en lidmaatschap van een terroristische organisatie, gaat ondanks de uitspraak gewoon door. De aanklagers vermoeden dat Mzoudi net als El Motassadeq de kapers in Hamburg logistieke steun heeft geboden onder meer door hen te voorzien van appartementen, en willen hem voor vijftien jaar achter de tralies hebben.

De rechtbank besloot tot de vrijlating nadat het Bundeskriminalamt, de Duitse federale politie, met nieuwe bewijzen was gekomen die uitwijzen dat naast de drie kapers en hun contactpersoon van al-Qaida niemand van de plannen van de terreurcel op de hoogte was. De bron van die informatie werd niet onthuld, maar rechtbankvoorzitter Klaus Rühle zei dat hij er zeker van is dat het bewijs afkomstig is van Ramzi Binalshibh, de vermoedelijke al-Qaida-contactpersoon van de Hamburgse cel. Binalshibh werd op 11 september 2002 gearresteerd in Pakistan en zit sindsdien gevangen in de Verenigde Staten.

„De rechters hebben veel twijfels over de geloofwaardigheid van deze informatie, maar het is onmogelijk de verklaringen van Binalshibh te verifiëren”, zei Rühle. De rechtbankvoorzitter zei in de middagzitting dat hij nogmaals zou proberen inzage te krijgen in de verklaringen van Binalshibh, maar hij zei daar niet al te zeer op te hopen. De Amerikaanse en Duitse autoriteiten hebben bij herhaling geweigerd de verslagen van de verhoren van Binalshibh aan de verdedigers van Mzoudi en El Motassadeq beschikbaar te stellen.

„We twijfelen er niet aan dat Ramzi Binalshibh de getuige is en we nemen aan dat hij intensief is ondervraagd over de aanslagen”, zei Rühle. „Er bestaat een serieuze mogelijkheid dat Mzoudi overal buiten is gehouden. Als er maar de kleinste kans bestaat dat hij onschuldig is, dan moet hij worden vrijgelaten.”

Hoofdaanklager Walter Hemberger verwierp het nieuwe bewijs onmiddellijk. Volgens hem is het logisch dat Binalshibh de leden van zijn eigen cel beschermt. Hemberger zei dat er genoeg bewijzen zijn dat er meer mensen hulp hebben geboden aan de drie kapers.

De politie in Duitsland heeft donderdag bijna 1200 woningen doorzocht in verband met een onderzoek naar de verboden organisatie Kalifaatstaat, die de vestiging van een islamitisch bewind in Turkije nastreeft.

De huiszoekingen werden verricht in dertien van de zestien Duitse deelstaten. De meeste huiszoekingen werden verricht bij abonnees van de nieuwsbrief van de Kalifaatstaat, maar ook werden de woningen doorzocht van vier leden van de groep die aanslagen zouden hebben voorbereid op niet nader aangeduide doelen. Ook de woning van de leider van de organisatie, Muhammed Metin Kaplan, werd doorzocht.

Vijf personen werden aangehouden. Op verschillende adressen vond de politie wapens, munitie en ander bewijsmateriaal. Uit het huis van Kaplan in Keulen werden volgens ooggetuigen een computer en papieren meegenomen. Het Bundeskriminalamt bevestigde dat het in de bedoeling lag om Kaplan te ondervragen, maar dat het niet tot een verhoor was gekomen. Kaplan werd niet gearresteerd.

Minister van Binnenlandse Zaken Otto Schily noemde de operatie, waarbij 5.500 politieagenten betrokken waren, een waarschuwing aan iedereen „die het vrije rechtsklimaat in Duitsland misbruikt.”

De Kalifaatstaat opereert vanuit Duitsland en werd verboden nadat dat land na de aanslagen van 11 september 2001 in de Verenigde Staten wetten had afgeschaft die religieuze groepen bescherming boden. De Duitse regering wil Kaplan uitleveren aan Turkije, dat hem verdenkt van hoogverraad. Een rechtbank in Keulen bepaalde eerder dit jaar dat hij niet mag worden uitgeleverd, maar de regering vecht deze uitspraak aan.